img439

pamięci wzrokowej, a uzyskane wyniki w określonym zakresie są istotnie wyższe od efektów uzyskanych przy pomocy ćwiczeń korekcyjno-kompensacyjnych. Ćwiczenia z kinczjologii edukacyjnej pozytywnie wpływają na rozwój percepcji wzrokowej i koordynacji ruchowo-wzrokowej. Porównując ich efektywność z ćwiczeniami korekcyjno-kompensacyjnymi, można powiedzieć, że jest nieznacznie wyższa, lecz różnica ta nie jest istotna statystycznie. Nie stwierdzono wpływu ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej na rozwój lateralizacji czynności ruchowych. Stwierdzono wpływ ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej na zmniejszenie liczby błędów w czytaniu i rozumienie przeczytanego tekstu, a uzyskane efekty są porównywalne z osiągniętymi przy pomocy ćwiczeń korekcyjno-kompensacyjnych. Ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej wpływają również na zmniejszenie liczby błędów podczas pisania z pamięci, lecz ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne mają wyższą skuteczność. Ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej w sposób istotny wpływają na zmniejszenie nadpobudliwości w sferze ruchowej, zwiększenie koncentracji i równowagi emocjonalnej i są efektywniejsze od ćwiczeń korekcyjno-kompensacyjnych.

Postulaty dla psychologów i pedagogów

Przeprowadzone badania wykazały skuteczność stosowania ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej w formie programu opracowanego przez autorkę niniejszej rozprawy w terapii uczniów ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu. Wykazano możliwość efektywnego stosowania tych ćwiczeń równocześnie dla kilkorga dzieci, np. w formie grupowej w ramach terapii pedagogicznej.

Ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej są stosunkowo nową formą niesienia specjalistycznej pomocy i - jak wykazały referowane badania naukowe - mogą być stosowane jako pełnowartościowe, stymulujące rozwój funkcji wzrokowo-prze-strzennych u dzieci w wieku młodszym szkolnym. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej już od 1993 roku, potwierdzanym przez aktualizację tego aktu prawnego np. ostatnie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7.01.2003 roku, szkoły, przedszkola oraz poradnie psychologiczno-pedagogiczne organizują i udzielają uczniom, ich rodzicom oraz nauczycielom pomocy psychologicznej i pedagogicznej. Pomoc ta jest realizowana w postaci działalności diagnostycznej, terapeutycznej, doradczej oraz profilaktycznej, a zatem wspomaganie rozwoju psychicznego dziecka, rozpoznawanie przyczyn trudności w nauce i niepowodzeń szkolnych, wyrównywanie i korygowanie przejawów zaburzeń czy opóźnień rozwojowych. Prowadzone są zajęcia dydaktyczno-wy-równawcze, zajęcia specjalistyczne: korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, socjoterapeutyczne i inne zajęcia o charakterze terapeutycznym. Aby skutecznie realizować te postulaty, psycholog i pedagog powinien rozszerzać swoją wiedzę i warsztat pracy także o ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej. Ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej wskazane są zwłaszcza dla tych dzieci, które są zniechęcone do nauki szkolnej po długim okresie niepowodzeń szkolnych lub gdy ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne są przez nie kojarzone z nauką.

Mogą być stosowane w pracy z małym zespołem dzieci, jak również w terapii indywidualnej w celu rozwijania funkcji wzrokowo-przestrzennych oraz podniesienia poziomu umiejętności czytania i pisania. System ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej powinien być stosowany w ramach zajęć korekcyjno-kompensacyjnych jako wzbogacenie programu terapii pedagogicznej w szkołach. Poszczególne ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej mogą być wykorzystywane na lekcji dla całego zespołu klasowego jako ćwiczenia wspomagające, np. 1) ćwiczenie „alfabetyczne ósemki” dla utrwalenia w pamięci nowo poznanych liter i poprawienia płynności pisania, 2) „rysowanie oburącz” dla wyćwiczenia koordynacji obu rąk i rozszerzenia pola widzenia w celu szybszego opanowania płynnego czytania i rozumienia treści, 3) niektóre ćwiczenia można wykorzystać jako ćwiczenia śródlekcyjne, które dotleniają i pobudzają do pracy mózg i cały organizm, a także wyciszają i pogłębiają koncentrację. Ten system oddziaływania można także zastosować na lekcji wychowania fizycznego w celu poprawienia koordynacji całego ciała (np. ćwiczenia naprzemienne), wzmocnienia mięśni, a także wzmocnienia obręczy górnej: mięśni barków, ramion i rąk, co ułatwi dziecku pisanie i zmniejszy zmęczenie, zwłaszcza w początkowym okresie nauki pisania. Na zakończenie lekcji wychowania fizycznego, w celu wyciszenia i zrelaksowania dziecka, można posłużyć się „pozycją Dennisona” realizowaną w pozycji leżącej. Ćwiczenia z kinezjologii edukacyjnej mogą też być stosowane jako ćwiczenia terapeutyczne dla dzieci nadpobudliwych w sferze ruchowej, ze zmniejszoną koncentracją i równowagą emocjonalną. Mogą pełnić funkcję ćwiczeń uzupełniających lub głównych na spotkaniu terapeutycznym z dzieckiem.

Propozycje wykorzystania ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej są kierowane przede wszystkim do pedagogów i psychologów, którzy prowadzą zespoły korekcyjno-kompensacyjne i różne formy terapii indywidualnej, również do nauczycieli wychowania przedszkolnego i nauczania początkowego oraz do wszystkich osób, które chcą skutecznie kierować rozwojem psychomotorycznym dziecka.

Zastosowanie ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej poszerza krąg metod wspomagających rozwój oraz wachlarz możliwości oddziaływań terapeutycznych stosowanych w praktyce psychologicznej, pedagogicznej, a także logopedycznej.