3X ków na sfinansowanie zwiększonych potrzeb majątkowych związanych np. z dożyciem określonego wieku, urodzeniem dziecka. Górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela stanowi umownie ustalona suma gwarancyjna. Ubezpieczeniem majątkowym objęte są zaś dobra materialne, jak również prawa i zobowiązania majątkowe. Szkoda ma zawsze charakter negatywny, a wysokość świadczenia ubezpieczeniowego jest uzależniona nie tylko od wartości szkody, ale również od relacji sumy ubezpieczenia i wartości ubezpieczonego mienia. Wynika to z faktu, że sumę ubezpieczenia szacuje się na podstawie wartości przedmiotu ubezpieczenia.
Wśród ubezpieczeń osobowych ze względu na rodzaj ryzyka objętego ochroną ubezpieczeniową można również wyróżnić ubezpieczenia życiowe i ubcz.piecz.enia wypadkowe.
W przypadku ubezpieczeń życiowych zdarzeniem ubezpieczeniowym jest śmierć ubezpieczonego lub dożycie przez niego określonego wieku, albo liczby lal (miesięcy) od chwili zawarcia umowy ubezpieczenia29. Warto w tym miejscu podkreślić, że w ubezpieczeniach życiowych zdarzenie ubezpieczeniowe musi zawsze wystąpić, a losowość tych zdarzeń związana jest z niepewnością co do terminu ich wystąpienia.
Z kolei w ubezpieczeniach wypadkowych zdarzeniem objętym ochroną ubezpieczeniową jest rozstrój zdrowia, uszkodzenie ciała lub śmierć ubezpieczonego na skutek nieszczęśliwego wypadku. Ubezpieczenia te można dalej podzielić na ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków i ubezpieczenia chorobowe.
Jeżeli wziąć pod uwagę ubezpieczenia majątkowe, to należy stwierdzić, że jest lo najbardziej różnorodna grupa ubezpieczeń. W celu ich usystematyzowania stosuje się wiele kryteriów. Rozważając zatem przedmiot ubezpieczenia, jako jedno z kryterium podziału, można wyodrębnić ubezpieczenia rzeczowe (dóbr materialnych) i ubezpieczenia majątkowe sensu stricto. Te ostatnie dotyczą praw i zobowiązań majątkowych ubezpieczonego, takich jak np. wierzytelności, przyszłe zyski, odpowiedzialność cywilna.
Przyjmując za kryterium podziału zakres ryzyka objętego ochroną ubezpieczeniową można wśród ubezpieczeń majątkowych wyodrębnić miedzy innymi: ubezpieczenie od ognia, kradzieży, odpowiedzialności cywilnej, ubezpieczenia finansowe itd.
Najszerszym podziałem ubezpieczeń, dokonanym z wykorzystaniem wielu kryteriów, jest podział ustawowy. Ustawodawca dzieli ubezpieczenia w dwa podstawowe działy - dział I - ubezpieczenia na życie i dział II - pozostałe oso-
15, Stroiński, op. cii., s. 30.
bowe i majątkowe. Ponadto w ramach poszczególnych działów dokonano klasyfikacji ubezpieczeń według grup i rodzajów ryzyka.
W dziale I wyodrębniono następujące grupy ubezpieczeń:
1. Ubezpieczenia na życie.
2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci.
3. Ubezpieczenia na życie, jeżeli są związane z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym.
4. Ubezpieczenia rentowe.
5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem ubezpieczeń wymienionych w grupach 1-4.
Z kolei dziale II znalazły się pozostałe ubezpieczenia osobowe oraz ubezpieczenia majątkowe obejmujące następujące grupy:
1. Ubezpieczenia wypadku, w tym wypadku przy pracy i choroby zawodowej:
1) świadczenia jednorazowe,
2) świadczenia powtarzające się,
3) połączone świadczenia, o których mowa w pkt. 1 i 2,
4) przewóz osób.
2. Ubezpieczenia choroby:
1) świadczenia jednorazowe,
2) świadczenia powtarzające się,
3) świadczenia kombinowane.
3. Ubezpieczenia casco pojazdów lądowych, z wyjątkiem pojazdów szyno wych, obejmujące szkody w:
1) pojazdach samochodowych,
2) pojazdach lądowych bez własnego napędu.
4. Ubezpieczenia casco pojazdów szynowych, obejmujące szkody w poją/ dach szynowych.
5. Ubezpieczenia casco statków powietrznych, obejmujące szkody w stal kuch powietrznych.
6. Ubezpieczenia żeglugi morskiej i śródlądowej casco statków żeglugi moi skiej i statków żeglugi śródlądowej obejmujące szkody w:
1) statkach żeglugi morskiej,
2) statkach żeglugi śródlądowej.
7. Ubezpieczenia przedmiotów w transporcie, obejmujące szkody na trans porlowanych przedmiotach, niezależnie od każdorazowo stosowanych środków transportu.
8. Ubezpieczenia szkód spowodowanych żywiołami, obejmujące szkody rzeczowe nieujęte w grupach 3-7, spowodowane przez:
1) ogień,