IMG83

Wtrącenia niemetaliczne mogą także pochodzić z:

-    nieoczyszczonych krawędzi materiału spawanego (na przykład cząstki zgorzeliny),

-    fragmentów topnika, otuliny elektrody lub wypełnienia w drucie rdzeniowym,

-    materiału spawanego nadmiernie zanieczyszczonego pasmami wtrąceń niemetalicznych,

-    zanieczyszczeń zewnętrznych, które „wpadły” do spoiny podczas spawania.

Zestawienie czynników wpływających na powstawanie przyklejeń i sposób ich zapobiegania zestawiono na rysunku 6.90.

6.7.5.3. Wtrącenia obcego metalu

Wtrącenia metaliczne to najczęściej krople lub fragmenty elektrody wolframowej. Do spoiny mogą się dostać w wyniku dotykania spoiny końcówką elektrody lub też w postaci małych cząstek (kropel) powstałych w wyniku nadtopienia końcówki elektrody wolframowej. Problem wtrąceń metalicznych wolframu dotyczy tylko spawania łukiem plazmowym oraz spawania metodą GTAW. Obecność wtrąceń metalicznych można zminimalizować przez właściwe przygotowanie końcówki elektrody, chłodzenie uchwytu wodą oraz zmniejszenie nadmiernego prądu spawania.

Innym źródłem zanieczyszczeń cząstkami metalicznymi może być topnik lub wypełnienie metaliczne rdzenia drutów rdzeniowych. W topniku lub wypełnieniu metalicznym mogą się znajdować zbyt duże cząstki żelazostopów, na przykład żelazokrzemu lub żelazomanganu. Cząstki takie wprowadzone do jeziorka spoiny nie zostają całkowicie stopione i pozostają jako obce wtrącenia metaliczne. Przykład częściowo nadtopionej i popękanej cząstki żelazokrzemu w spoinie wykonanej łukiem krytym pod topnikiem przedstawiono na rysunku 6.91.

Ze względu na dużą kruchość zarówno samej cząstki, jak i materiału spoiny sąsiadującego

%

z nadtopioną cząstką oraz trudności w wykryciu tych cząsteczek wady takie mogą być przyczyną poważnych awarii konstrukcji spawanych.

Rys. 6.91. Popękana częściowo nadtopiona cząstka żelazokrzemu w spoinie wykonanej łukiem

krytym pod topnikiem

293