68
na Węgrzech dopiero w 1940 r. W ciągu kilku lal rozprzestrzeniła się w Ausiril Słowacji. Rumunii. Jugosławii, i południowo-zachodniej Ukrainie. W Polsce st^ ją tylko raz w Bieszczadach Zachodnich. Icril/‘n,,
Wraz z importowanym drewnem wielokrotnie były zawleczone do Polski /> mmutus F.. Sinox\!nn tmale Leśne - Bostrychidae z obszaru orientalnego i Trot„ ",n^tr>a pressus Com. - Lyclidae z krainy śródziemnomorskiej. Nic mogąc się jednak w*' warunkach ałdimatyzowac. występują tylko w pomieszczeniach zamkniętych , ""‘"''■h wyroby z drewna lub bambusa (Dominik. 1970). łSlcdlaj^
Svstem nerwowy jest układem kierowania umożliwiającym szybkie funkcjonowanie i współdziałanie elektorów oraz systemem modyłikującym ich reakcje stosownie do bodźców odbieranych przez peryferyjne organy zmysłów. Główną czynnością układu nerwowego jest więc przekazywanie impulsów z jednej części organizmu do drugiej, dzięki czemu następuje korelacja czynności wszystkich narządów ciała.
B
Różne typy neuronów (wg Chapmana. 1969): A - neuron monopolamy, B -neuron bipolarny. C - neuron multipo-lamy: 1 - akson. 2 -dendryt. 3 - jądro (pericarion), 4 -koócowe rozgałęzienie (strzałki wskazu-ią na kierunek przewodzenia)
Rysunek 3.41
20-j
Ogólny plan układu nerwowego owada (2 Seiłerta ,975,.
, - pr/yoczka 2 - przedmóżdze (protocerebrumf 3
wzrokowy. 4 - oko złożone. 5 - czulek 6 - Jnirtt^ przeczne (komisura). 7 - cż<*0 Zuwaczkowa zWo^. przełykowego. 8 - cz,śe żuchwowa z»o,u
"«*> IZ Cf!f War??V'a zw0'u P°<»rz«Yko^o io -
zwój podprzołykowy. 11 - nerw pniowy. 12 - nerw skrnm-towy. 13 - nerw Ichawkowy. 14 - nerw nieparzysty układu sympatycznego. 15 - nieparzysty nerw kaudalny układ., sympatycznego. 16 - spoidło podłużne (konektywa) 17 . nerw konektywowy. 18 - nerw nożny, 19 - zamóżdze (tn-tocerebrum). 20 - śródmózdze (deutocerebrum, vm . a, my segment odwłoka
Elementarnymi jednostkami układu nerwowego są komórki nerwowe, czyli neurony. Neuron składa się z jądra (pericarion) i rozgałęziających się wypustek plazmatyeznych: aksonów, przewodzących bodźce, i dendrytów. pełniących rolę kontaktu z innymi neuronami 1 stanowiących zakończenie aksonów. W zależności od liczby wypustek odchodzących z jądra wyróżnia się neurony mono-polame. bipolarne i multipolame (rys. 3.40).
Przewodzenie bodźców przez neurony jest procesem elektrochemicznym, który jest wywołany przez skład cieczy wypełniającej nerwy. Podnieta. czyli impuls wrażeniowy, następuje pod wpływem określonego bodźca pochodzącego albo od innej komórki nerwowej, albo od narządu czuciowego i zmierza w pewnym kierunku od lub do centralnego układu nerwowego. Morfologiczną podstawą czynności neuronów jest luk odruchowy, prowadzący od znajdującego się w skórze receptora (analizatora 1 do tzw elektora, czyli organu reagującego na bodźce, którym są najczęściej mięsnie lub gruczoły
Neurony najczęściej nie występują pojedynczo, lecz łączą się ze sobą. tworząc zwoi.-nerwowe, czyli gangliony. symetrycznie rozmieszczone wzdluz osi ciała Wyróżnia się w związku z tym trzy układy nerwowe: centralny układ nerwowy, obwodowy układ nerwowy i trzewiowy układ nerwowy.
Centralny układ nerwowy składa się ze zwoju nadprzełykowego. i łańcucha brzusznego, leżącego swobodnie w jamie cała po W każdym segmencie ciała komórki nerwowe są skup.one w parzy stych fonach
czonych między sobą podłużnymi . J koordy-
jest najbardziej złożonym odcinkiem układu m. ^ ^ e,^OWCJ „ad przełykiem
nacyjny czynnej działalności owadow. Puk a . J mozdze 1 prot,v. deuto
i składa się z 3 par zwojów głównych tworze eh
1 triloccrcbrum). Łańcuch brzuszny jest p* łąe * pojpnte|>kowych w tzw obc-M
jących przełyk i zrastających się pod n.m z parą węzłów podprzcty .