Wsławienie podanych wczetn.ej wartości ciepła właściwego dla gazów do.kon.. łych do wzoru (4.11) pozwala obliczyć wartości wykładnika inniropy. które wyn0.^:
- dla gazów Jednoalomowych jg ć* -4 '£
,k-5/J - 1.67.
dlu gazów dwuatomowyoh: #
K- 7/5 - 1.40.
- dla gazów wieloalomowycli: ^ ^
K - 4/3 - 1.33.
Rozwiązując układ równań (4.d) i (4.11) zc względu nu c.cpła właściwe, otrzyma. jc się wzory pozwalające wyliczać wartości c, i c, gazu doskonałego w lunkcji stałej gazowej i wykładnika izentropy:
—Ł R |
(4.12a) |
K-l | |
* R |
(4-12b) |
K-l
Równania (4.12) obowiązują także dla cicpcł molowych i uniwersalnej stałej gazowej (iiR).
i
I
Omówione powyżej zależności dla gazu doskonałego zgadzają się w miarę dobrze z rzeczywistością dla gazów szlachetnych (cząsteczki jednoatomowc). Natomiast dla gazów o cząstkach dwu- i więccjatomowych niezgodności są wyraźne i tym większe, tm bardziej złożona jest budowa cząsteczki. Wynika to z założenia, że dla cząsteczki gazu doskonałego nic występuje ruch drgający, podczas gdy w rzeczywistości ruch drgający występuje, a więc ciepło właściwe zależy od temperatury. W związku z tym, wprowadzono pojęcie gazu półdoskonulego, tzn. takiego, który podlega prawom gazu doskonałego, ale którego ciepło właściwe jest funkcją temperatury.
Ogólnie, ciepło właściwe gazów rzeczywistych zależy zarówno od temperatury, jak i ciśnienia. Jednak wpływ ciśnienia jest stosunkowo niewielki i w większości zastosowań technicznych można go pominąć. Z tego względu, przeważnie ciepło właściwe
i Łt y\\
guzów traktuje su; lok jak dla guzów półdoidconałych, tzn przyjmuje »ię. ic zalety tylko od temperatury, przy ozyui zależność U najczęściej opisywana jest wielomianem postaci:
c(r)»o„ +uri+o,'JJ +■....
w którym współczynniki wielomianu wyznaczane m poprzez aproksymację danych doświadczalnych dla temperatury wstawianej w "C (jak powyżej j albo w K- zalcz.mc od potrzeb.
Jeżeli postać lunkcji (4 13) jest znana, to ciepło pochłonięte i oddanej przez gaz może być obliczone pizez proste scalkowamc. zgodnie z równaniem, np. (4.4).
He 1-2 - |c(l)-rfl»«€l(la-J|) + ^-(l2 -*/)•*-•••• lJ/kg)
QtA L "jl (II**
Dość często, zamiast całkowanta równania, jak pokazano powyżej, stosuje się w obliczeniach l/.w. średnie ciepło właściwe. Geometryczna interpretację tego pojęcia oraz wynikający z tej interpretacji sposób jego obliczania pokazano na rysunku 4.1.
U,, 4.1. Rzeczywiste , średnic cicp.o wiOctwc. Graficzna M*
ciepła właściwego przy znanej funkcji rzeczywistego ciepła właściwego
(4.13)
Ciepło pobrane przez gaz przy jego podgrzewaniu (lub w zakresie temperatur otl /, do l2 i oznaczone na rysunku q 0- > JUaonc
czone z wzoru (4.14), ale zgodnie z pmwam, całkowi.,.- może tez byc jako różnica dwóch całek (dwóch powierzchni pod krzywą).
>'cy^/ir57
hi h)J