IMG 90

12

(cez kto chcesz dojrzeć jej pełnię lub zmiany. Wtenczas patrz chyba, gdyś sam me widziany.

Patrz! gdy wódz w nocy. z rozogni on cm czołem, Załamał ręce, szyhkicm chodzi kołem.

I nagle stanie, i zadrży — czy w ciszy śledzącej zdrady kroków nie dosłyszy? palvi. jak sic dziko groźna brew nachmurzą,

Gdy każdym nerwem wnotrzna miota burza.

Patrz w jego wzroku na szaleństwo ducha !

Iskrzy, mgli, krzepnie i znów ogniem bucha.

Patrz — jeśli zniesiesz widok tej katuszy,

Jaki los jego! jaki pokój duszy!

Jak cel zawiści gminu, śród ukrycia Pożywa owoc występnego życia!

Patrz! tam go poznasz; — lecz któż tak z badaczy Przejrzy człowieka? — kto ducha obaczy?

XI

Lecz nie natura stworzyła w Konradzie Srogiego wodza zbójeckiej gromadzie.

Zmienił on duszę, wprzód nim czyny swemi Wyparł się nieba, wojnę wydał ziemi. ’)

’) że charakter Konrada nie jest całkiem w sprzeczności z naturą, najlepszym tego dowodem są niektóre podobieństwa historyczne, z któremi się już po napisaniu "Korsarza*) spotkałem.

Ezzclin uwięziony, opowiada Rollandini, zamknął się nv £^ro4nem "liczeniu i nie dawał ujścia swemu głębokiemu nnzburzeniu. Tymczasem zewsząd nadbiegali żołnierze i oby-

:i^ai^{ele; ch}?^le.¹j ^{widzicć ,e}R° człowieka, niegdyś tak potęż-nego. a radość powszechna ujawniała się wszędzie. - I-zze-

zdr^laK T '^V7'^r0?' ^a'^{C Ca}'^{y Wy}8¹«^d Jego osoby, ruchy, zdradzały iolmerza. Język _jeg_{0 by}, _pr*_{ykryi nosj}, _{sję d}J.

Zmłodu pan siebie. więzów świata jeniec, Mędrzec w swych słowach, lecz w czynach szaleniec. By drżeć, zbyt mocny; by ulec, zbyt hardy;

Za chęć być dobrym cel szyderstw lub wzgardy: Zamiast nawzajem wzgardzić zgrają podlą.

On przeklął cnotę, jak swych cierpień źródło.

Z urągowiskiem wbrew stając obłudzie,

Choć znał, zapomniał, że są lepsi ludzie.

Dla których lepiej darów swych używszy, Znafazłby szczęście i stał się cnotliwszy.

Lżony, gardzony, bez zgryzot nawzajem Serce swe z ludzkim rozbratał rodzajem,

I obrał sobie za swój cel na ziemi:

Za winy kilku mścić się nad wszystkiemi. —

Czuł się występnym — lecz dumny, rozumiał,

Ze nikt nie lepszy, choć nim zdać się umiał,

I gardził dobrym, jak tym, co w obawie Czyni to skrycie, co mężny na jawie. Nienawidzony, wiedział, że u ludzi Nienawiść jego strach i zgrozę budzi: nic*, a samem spojrzeniem przyprawiał o drżenie najzuchwalszych. (Sismondi).

Genzeryk (król Wandalów, zdobywca Kartaginy i Rzymu) by! średniego wzrostu, nieco kulawy; umysł miał głęboki, rzadko się odzywa!, pogardza) zbytkiem, w gniewie gwałtowny, chciwy majątku i bardzo zręczny w podburzaniu narodów. (Jornandes: De rebus Gcticis).

Pozwalam sobie przytoczyć te fakty na usprawiedliwienie mego Korsarza i Giaura (Prz. H.). — Wspomniany powyżej .1. K. Sismondi, historyk włoski, wydał «IIistorję republik włoskich w wiekach średnich)) (1807/8), f^dzie Byron znalazł historję okrutnego Ezzelina. Jornandes (.lorda -nes), kronikarz germański VI wieku.