IMGS80

Rozm/6! #J«y«My

akcentowano w okresie przedszkolnym doić delikatnie, będzie w następnych okresach życia nasilać się I pogłę-Mać.

Analizując uważnie omawiane tutaj zmiany musiało iwrócłć naszą uwagę to, że każda cecha z wiekiem zmienia się nieco inaczej. Każda z nich ma swoistą szybkość i swoiste tempo dojrzewania. Uzależnione jest to od zaawansowania cechy w rozwoju już przy urodzeniu dziecka. Im bardziej dana cecha, organ czy odcinek ciała są zaawansowane w rozwoju przy urodzeniu dziecka — tym D^lniojste jest ich tempo w następnych okresach życia. ►Im mniejszy jest stopień zaawansowania cechy w rozwoju w najmłodszym okresie życia — tym szybsze musi być.' jej tempo rozwoju, aby osiągnąć maksimum, pełnię swego rozwoju. Doskonale zjawisko to ilustruje zmiana z wie-, kłem głowy i kończyn. Głowa w chwili urodzenia jest stosunkowo duża, szybko się zmienia w pierwszym roku żyl cia, lecz już w następnych latach jej kształty ulegają nle-J wielkim zmianom. W 3 roku życia wymiary głowy osią gają już około 90% swoich ostatecznych wielkości, twa rzy około 70 — 80°/©. Kończyna dolna zaś — krótka, nie-ukształtowana w pierwszych miesiącach życia — nie kończy swego rozwoju i w 3 roku życia. Wobec tego jej tern-] po rozwoju musi być intensywne i duże w dalszych okresach życia. To zróżnicowanie tempa rozwoju poszczegj nych cech decyduje o zmianie proporcji ciała z wie* kiem.

POSTAWA CIAŁA

„Postawa ciała" to układ poszczególnych odcinków ciała zapewniający człowiekowi możliwość utrzymywania się w pozycji stojącej. Jej głównym elementem jest kręgosłup, jednak na postawę ciała składa się jeszcze miednica, klatka piersiowa, kończyny. Dla przeciętnego obserwatora — postawa oznacza pewien sposób „trzyma-

nią się". Jest to cecha indywidualna każdego z nas. Czę-sto po sylwetce, po sposobie trzymania się poznajemy z daleka znajomego. Nie oznacza to jednak, te nie można znaleźć jakichś ogólnych prawideł w ogromnej różnorodności postaw ciała, pewnych typowych, czyli najczęściej spotykanych w określonej fazie rozwojowe} postaw. Oczywiście pominiemy tu wpływ stanów psychicznych na postawę, choć wiemy, te taki związek zachodzi Wiemy wszyscy, jak np. zmęczenie, przygnębienie, lęk wpływa na pogorszenie postawy. Człowiek w takich stanach pochyla się, kurczy, kuli. Odwrotnie — radość, dobre samopoczucie, chęć dobrego zaprezentowania się wyprostowuje" postawę. Są to jednak raczej stany przemijające i na co dzień człowiek podświadomie trzyma się tak, jak mu jest najwygodniej, jak warunkuje to mu jego aparat mięśniowo-szkieletowy. Wiemy również I ta te u człowieka może wytworzyć się pewien nawyk trzyma* nia się takiego lub innego. Ta możliwość ..wyrobienia" postawy ma ogromne znaczenie wychowawcze. Przez odpowiednie poczynania bowiem można wypracować u dziecka właściwą dla jego wieku, czyli prawidłową postawę — poprawny sposób trzymania się.

Dobra postawa ma ogromne znaczenie dla sdrowia dziecka, istnieje bowiem ścisły związek między zdrowiem a postawą ciała. Wady postawy występują znacznie częściej u osób o złym stanie zdrowia i odwrotnie — nieprawidłowa postawa wpływa niekorzystnie na działanie organizmu ludzkiego, obniża jego wydolność, sprawność, zwiększa zapadalność na niektóre choroby. Istnieje powiązanie między poszczególnymi wadami postawy I konkretnymi schorzeniami. Na przykład ogólne pogłębienie krzywizn przednło-tylnych kręgosłupa powoduje niekorzystno warunki dla pracy mięśni klatki piersiowej, gorsze w związku z tym warunki pnewietrzenia płuc, bćło głowy, zaburzenia wzroku I słuchu i płaskostopie - bóle mięśni łydek I stopy przy chodzeniu; asymetrio — zebo*