IMGd

rozdział trzeci

będzie działał to już nie Nowy Jork, tylko Szanghaj. A jednak będzie to międzynarodowy film, to nadal będzie Spiderman".

Największe firmy medialne, takie jak Bertelsmann Media Worldwide, Sony czy Vivendi Universal, zatrudniają utalentowane osoby na całym świecie, raczej by zaspokajać lokalne gusta, niż służyć nacjonalistycznym interesom. Ich struktura ekonomiczna zachęca, żeby nie tylko były pośrednikami pomiędzy różnymi rynkami azjatyckimi, lecz także, by wprowadzały azjatyckie treści do krajów zachodnich.

Sony, Disney, Fox i Warner Brothers - wszystkie stworzyły firmy mające produkować filmy po chińsku, niemiecku, włosku, japońsku i w innych językach po to, żeby sprzedać je na lokalnym rynku, ale też eksportować na cały świat.Telewizja amerykańska z dużym powodzeniem produkuje własne wersje programów z innych rynków. Obejmują one produkcje od Robinsonów (2000 r.) i Big Brothera (2000 r.), które są przeróbkami popularnych serii holenderskich, po Krąg (2002 r.), remake japońskiego horroru, VanillaSky (2001 r.)

- remake hiszpańskiego filmu science fiction. Wiele z kreskówek pokazywanych w amerykańskiej telewizji powstało w Azji (zwłaszcza w Korei), często tylko pod niewielkim nadzorem firm zachodnich. Dzieci z Zachodu są teraz bardziej zaznajomione z postaciami z japońskiej serii o Pokemonach niż z europejskimi bajkami braci Grimm lub Hansa

i komiksów, którzy mieli już ugruntowaną pozycję, własnych wyznawców i byli znani z wyróżniającego się stylu. Pracowali z ludźmi, których podziwiali, a nie takimi, od których wymagali posłuszeństwa. Yoshiaki Kaw'ajiri. twórca nowelki Program, wyjaśnia: „To było dla mnie bardzo interesujące zadanie, bo jedynym ograniczeniem był wymóg trzymania się świata Matriksa. Poza tym miałem całkowicie wolną rękę”²⁸.

Bracia Wachowscy postrzegali współkrea-cję jako sposób na poszerzenie potencjalnego rynku zbytu, sprowadzili więc twórców, których sama obecność przywołała odmienne formy kultury popularnej z różnych części świata. Geoff Darrow, autor projektów statków' i technologii, uczył się u Moebiusa, europejskiego mistrza komiksu, znanego z rysunków, w których zaciera się granica pomiędzy organicznym i mechanicznym. Twórcy filmu zatrudnili sławnego choreografa z Hongkongu, Woo-Ping Yuena, cenionego za stworzenie nowego ekranowego wizerunku Jackie Chana, wyróżniającego się kobiecego stylu Michelle Yeoh i przybliżenie azjatyckiego stylu walki św-iatowemu kinu poprzez Przyczajonego tygrysa, ukrytego smoka (2000 r.)²⁹. Trylogię Matriksa kręcono w Australii i twórcy skorzystali z lokalnych ta-lentów', takich jak Kym Barrett - długoletnia kostiumolożka w filmach Buza Luhrmanna. Obsada była zdecydowanie wielorasowa - pojawiający się w niej Afroamerykanie, południowi Azjaci, południowi Europejczycy i aborygeni nadali kształt Syjonowń, którego mieszkańcy z rzadka należą do rasy białej.

Zapewne najważniejszy jest fakt, że bracia Wachowscy zaprosili do współpracy przy Animatriksie twórców animacji z Japonii i innych krajów' azjatyckich. Wachowscy sięgają po cytaty z mangi (japońskich komiksów') i ani-me, na czele z czerwonym skórzanym fotelem Morfeusza - hołdem dla Akiry (1988 r.)

²⁸ Wywiad z Yoshiaki Kawajiri http://www.intochematrix.com/rl_cmp/rl_incerview_kawajiri.html ^2<> Ciekawe spojrzenie - zob. Walter Jon Williams, Yite/t Woo-Ping and The Art Of F/ying (w:) F.xfi/oring the Matrix: Usions of the Cyber Presenł, red. Karcn Haber, St.Martins Press, New York 2003, s. 122-125.