IMG�27

Postawa osoby słabo zaangażowanej

OOsarwupwcp

Obszar nevtmnośo

OtewoOanMi

4 -	-A 4	4 4	4
	OPINIE 1 KOMUNIKATY NA TEMAT OBIEKTU POSTAWY
	WELOZNACZNE	PRZECIW
4	X X j:	4 4	4
Obszar ataepfacii	Obszar nsutralnośa	Obszar odrzucenia

Postawa osoby silnie zaangażowanej

Obszar akceptacji, aewtrałwości i odrzucenia a osoby słabo i silnie zaangażowanej w postawę oraz kb wpływ aa proces interpretowania opinii i komunikatów mm tearat obiektu postawy

■MB ZT Cl MA 43-2

w przekazie. Jeżeli stanowisko przekazu jest stosunkowo bliskie własnej postawie odbiorcy, to trafi ono do obszaru akceptacji. Występuje wówczas efekt asymilacji — stanowisko przekazu jest subiektywnie podciągane do własnej postawy odbiorcy (asymilowane do niej), czyli widziane przez odbiorcę jako bliższe jego postawne, niż to w istocie ma miejsce. W konsekwencji zmiana postaw pod wpływem takiego przekazu będzie niewielka. Jeżeli stanowisko przekazu jest stosunkowo dalekie od własnej postawy odbiorcy, to trafi ono do obszaru odrzucenia. Występuje wówczas efekt kontrastu - stanowisko przekazu jest subiektywnie przeciwstawiane własnej postawie odbiorcy, czyli widziane jest przezeń jako dalsze od jego postawy, niż to jest w istocie. W konsekwencji przekaz zostanie całkowicie odrzucony, a zmiana postaw pod jego wpływem będzie również niewielka.

Twierdzenia teorii sądów społecznych dobrze przystają do wielu potocznych obserwacji, wskazujących, że wzrost ważności kwestii, której dotyczą przekaz i postawa, nasila skłonność do czarno-białego spostrzegania przekazu (JKto nie jest z nami, jest przeciwko nam”). Na przykład tocząca się na początku lat dziewięćdziesiątych dyskusja nad dopuszczalnością aborcji w Polsce wywołała postępujący wzrost zaangażowania jej uczestników. Zaowocowało to powiększaniem się zakresu odrzucenia możliwych opinii — w końcu 1992 roku zwolennicy zakazu aborcji, dominujący liczebnie w stosownej komisji sejmowej, odrzucili wszystkie (!) poprawki zwolenników niekaralności aborcji (i społeczeństwa, które w większości opowiadało się za niekaralnością aborcji).

Nietrudno zauważyć, że teoria sądów społecznych uw zględnia jedynie dwa wyznaczniki skuteczności perswazji - rozbieżność prze-