Formą zabezpieczenia płatności często stosowaną przy rozliczeniach w międzynarodowym obrocie gospodarczym jest - akredytywa. Jest to szczególna forma rozliczeń pieniężnych zawierająca w sobie pewne elementy gwarancji bankowej.
Akredytywa polega na zarezerwowaniu środków dłużnika (w banku dłużnika), które są przeznaczone na uregulowanie należności dostawcy.
Szczególne obowiązki i uprawnienia banków.
Banki i osoby w nich zatrudnione oraz osoby, za pośrednictwem których bank wykonuje czynności bankowe, są obowiązane zachować tajemnicę bankową. Tajemnicą objęte są wszystkie wiadomości dotyczące czynności bankowych i osób będących stronami zawieranych umów. Od tej zasady są wyjątki określone w ustawie - prawo bankowe.
Bank ma obowiązek udzielania informacji stanowiącej tajemnicę bankową wyłącznic :
- innym bankom o wierzytelnościach, obrotach, stanach na rachunkach bankowych
w niezbędnym zakresie.w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek, gwarancji.bankowych oraz poręczeń.
- na żądania : Komisji Nadzoru Bankowego, sądu i prokuratury, Prezesa NIK, Prezesa Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Naruszenie tajemnicy bankowej zagrożone jest odpowiedzialnością cywilną i kamą.
Księgi rachunkowe banków, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banku i opatrzone pieczęcią banku oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienia z zobowiązań albo stwierdzające udzielenie kredytu, pożyczki pieniężnej, ich wysokość i warunki spłaty mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych.
Na podstawie ksiąg banków lub innych dokumentów związanych z dokonywaniem czynności bankowych banki mogą wystawiać bankowe tytuły egzekucyjne. Bankowy tytuł egzekucyjny może być podstawą egzekucji prowadzonej wg przepisów kodeksu postępowania cywilnego po nadaniu mu przez sąd klauzuli wykonalności wyłącznie przeciwko osobie, która bezpośrednio z bankiem dokonywała czynności bankowych i złożyła pisemne oświadczenie o poddaniu się egzekucji.
Banki mogą się ze sobą łączyć. Istnieją dwa sposoby łączenia banków :
1/ poprzez Bankową Izbę Gospodarczą lub 2/ poprzez bankową grupę kapitałową.
Oba sposoby wymagają zawarcia umowy między bankami.
Banki podobnie jak inne podmioty gospodarcze mogą podlegać likwidacji, a także upadłości. W razie powstania straty bilansowej lub groźby jej wystąpienia albo powstania niebezpieczeństwa niewypłacalności, zarząd banku zawiadamia o tym Komisję Nadzoru Bankowego i przedstawia jej program naprawczy. Do wszczęcia postępowania naprawczego bank może zostać zobowiązany decyzją Komisji Nadzoru Bankowego. Jeżeli program ten nie przyniesie zamierzonych efektów Komisja może ustanowić kuratora nadzorującego wykonanie programu naprawczego przez bank. Następnym krokiem jest ustanowienie dla banku zarządu komisarycznego. W przypadku, gdy nadal utrzymuje się strata bilansowa Komisja może podjąć decyzję o przejęciu banku przez inny bank lub też o likwidacji banku.
11