Podstawiając ds = rdm oraz ę = rsin a> otrzymujemy
o
(20-8)
(20-9)
Q = \2ngr2 sin todto = 2ngr2(\ —cos tp). o
Siłę południkową N obliczymy podstawiając Q do równania (20-2):
N _ 2ngr2(\ - cos(p) j?r(l - costp) _ gr
27irsin2</> sin2ę> 1 + coscp
■ W wierzchołku kopuły, a więc gdy tp = 0, siła południkowa N = gr/2 (ściskanie). Dla kopuły półkulistej, na poziomie równika, a więc gdy tp = 90\ siła południkowa N = gr.
■ Siłę równoleżnikową R obliczymy podstawiając wyrażenie (20-8) do równania (20-6), gdzie ds = rdę, i wykonując odpowiednie działania otrzymamy
(20-10)
d(Qclg<p) ( 1 ^
——-— = gr cos <p - —-1
2 nr dtp \ 1 + cos q>J
■ W wierzchołku kopuły, dla (p — 0, siła równoleżnikowa R = gr/2 jest siłą ściskającą. Dla kopuły półkulistej, gdy tp = 90°, a więc na poziomic równika, siła równoleżnikowa R = — gr i jest siłą rozciągającą. Siła R jest równa zeru dla równoleżnika wyznaczonego kątem (p = 51°49'. Wykresy sił N i R przedstawiono na rys. 20-6b.
■ Obciążenie ciężarem rozłożonym równomiernie na jednostkę rzutu poziomego kopuły (rys. 20-7a)
■ Całkowite obciążenie kopuły wynosi
Q = />7i(rsin<p)2 = pnrs\n2(p. (20-11)
■ Siłę południkową obliczymy podstawiając Q do wyrażenia (20-2), mianowicie
• Q pnr2 sin2 ą> pr
N = ■ ■?-=- =--rr^=hr. (20-12)
2nrsin tp 2nrs\n <p 2
■ Z ostatniego wzoru wynika, że siła południkowa N jest stała we wszystkich przekrojach kopuły.
■ Siłę równoleżnikową R obliczymy za pomocą wzoru (20-6) podstawiając ds = rdip
379