Kotwica0054

I

108

5. fyczniki, złącza i połączenia

5.9. Złącza na zakładki

109

Jeśli pierścienie są rozmieszczane w szeregu, odległość od obciążonego czoła elementu ay ^ l_t5do, od czoła nieobdążonego a_iiC ź do, od krawędzi nieobdążo-nej «4,_c. ^ 2do. Odległość między pierśdeniami w szeregu a\ > 0,5do + 20 mm.

Nośność pierścienia zależy od jego średnicy do, szerokości ho i grubośd t oraz wytrzymałośri na dodsk i ścinanie łączonych elementów. Wraz ze wzrostem sze-rokośd pierścienia zwiększają się naprężenia ścinające, prostopadłe do włókien. Dlatego też szerokość pierśdenia nie powinna być większa niż 1 /5 jego zewnętrznej średnicy (ho ^ 0.2do).

Pierśdeń pracujący w złączu jest zginany parą sił T działających na ramieniu c\ - hofl (rys. 5.35). Sztywność pierśdenia na zginanie jest tym większa, im większa jest jego grubość. Jednak zbyt grube pierśdenie są mało podatne i przenoszą siłę mniejszą niż wynikałoby to z wymiarów geometrycznych tych łączników.

elementami. Należy temu zapobiegać przez stosowanie suchego drewna i okresowe dodąganie śrub.

W połączeniach rozdąganydi z nakładkami powstaje moment od działania par)' sił, powodujący odgięcie końców nakładek (rys. 5.36). Aby temu zapobiec, stosuje się śruby umieszczone poza ostatnim pierśdeniem. Śruby te nie dopuszczają także do odrywania się drewna wzdłuż płaszczyzny ścinania, co jest wynikiem działania naprężeń rozdągających prostopadłych do włókien. Ponieważ jest to zjawisko szczególnie niebezpieczne w złączach rozciąganych, łączonych jedną wiązką pierśdeni, zatem w takim przypadku należy stosować dwie dodatkowe śruby ściągające o niewielkiej średnicy.

li

*

.i V

' _£Ł

■f ‘---+ł--'"y* T ta

-^

0,5F

0.5F

V

Rysunek 5.35. Rozkład sił w złączu na pierścienie F - siła w elemencie łączonym, T - wypadkowa sił działającyd^ na pierścienie, /to - wysokość pierścienia, a, b - grubośd łączonych elementów, e\ - odległość między kierunkami działania sił T

Nośność pierśdeni ze względu na dodsk jest równa iloczynowi pola powierzchni dodsku Af,, wytrzymałośd obliczeniowej drewna na docisk fhj i współczynników poprawkowych uwzględniających liczbę pierśdeni w jednym szeregu w kierunku działania siły.

Przy ustalaniu nośnośd pierścieni na ścinanie przyjmuje się obliczeniowe pole powierzchni ścinania równe podwójnemu polu powierzchni przekroju krążka drewnianego, zawartego wewnątrz pierścienia, wg wzoru

A_v = 2

n(do - 2t)²

= 0,5n(do-2ty

(5.52)

Rysunek 5.36. Złącza rozciągane z nakładkami: a) odkształcenie nakładek w złączu bez dodatkowych śrub ściągających, b) złącze ze śrubami ściągającymi; 1 - element rozciągany, 2 - nakładka, 3 - pierśdeń, 4 - śruba śdągająca; F - siła osiowa w elemende, do - średnica pierścienia, e - mimośród sił)' F względem wypadkowej sił działających na pierśdeń

a)

b)

1— 1 ! i	hR	Si \ T~’/	-+■
	U.Sdo	t ^d° , \4
2	r—_ Lt
	T-	-r—t i^^1 _.--4—1 1
tA		ZTLZ	-
		_i_
	U—- X	* \4	0,5F

Przy wymiarowaniu złączy na pierścienie gładkie należy uwzględnić osłabienie przekroju drewnianego spowodowane wciędami na pierśdenie i otworami na śruby. Pola przekroju netto można obliczać z odpowiednich wzorów. I tak: w elementach środkowych (por. rys. 5.32)

• -!l

I i

Ii

Na podstawie badań ustalono, że nośność pierśdeni pracujących w konstrukcji jest mniejsza niż obliczona przy założeniu pola powierzchni A_v, wprowadzono więc współczynnik poprawkowy zależny od kierunku działania siły w złączu oraz średnicy wewnętrznej pierśdenia i grubośd łączonych elementów.

Do łączenia elementów mogą być stosowane wyłącznie pierścienie dopuszczone do stosowania w budownictwie.

Nośność pierśdeni i moduł ich podatności należy przyjmować według danych producenta.

Elementy łączone za pośrednictem pierścieni powinny być dociągnięte do •siebie śrubami z podkładkami umieszczonymi w osi każdego pierśdenia. Nośnośd śrub w takich złączach nie uwzględnia się.

Zmniejszenie naciągu śruby na skutek schnięcia drewna może znacznie osła^ bić wytrzymałość połączenia w wyniku pojawienia się szczelin między łączonypUj

A„ = Abr - doho - d(b — ho)

w elementach skrajnych

A„ = A^ ~ 0,5doho - d(a — 0,5/iq)

gdzie:

Air — pole przekroju brutto, mm², d    — średnica śruby ściągającej, mm,

a, b, do, ho — jak na rys. 5.32, mm.

(5.53)

(5.54)

5.9.2. Złącza na pierścienie zębate

Pierścienie zębate są łącznikami wykonanymi najczęściej z blachy stalowej, której krawędzie odpowiednio rozcięło, a następnie zagięto przemiennie (pierśdenie dwustronne) lub jednostronnie (pierśdenie jednostronne). Pierścienie jednostronne są używane, gdy w złączu występuje blacha stalowa (złącza stal-drewno),

i i|i iii

m

i -iii.

m

. i