bozpioczonlo przoclw okrosowi tycia zbył szybko nad-chodźącomu. gdy będą ograniczono tylko do ronlnogo świata
• Kocham to} ksią}ki, któro budzą w dziociach nio czulostkowośó, alo uczuciowość /.../
• Kocham i to książki, któro uznają wartość i wysoką rangę zabawy
• Kocham książki, któro dają wiodzę, alo nio to, któro kradną dziadom chwilo wypoczynku pod pretekstom, ż.o można nauczyć się wszystkiogo boz wysiłku (...}
• A przodo wszystkim kocham to książki, któro uczą wiedzy najtrudniejszej i najbardziej niezbędnej zo wszystkich - znajomości ludzkiego serca (...}
• Na koniec kocham to książki, któro zawiorają głęboko pojętą moralność
Jak widać, stawia badacz dobro) książce dla dziecka wielorakie wymagania w zakrooio ostotyzmu, n zarazom walorów poznawczych i niedrogo dydaktyzmu, w sforzo aksjologii i etyki, fantastyczności (czarodzioj skości) i ludyczności Łatwo dostrzec, io jost to znacznio szersza skala krytoriów niż to, któro są powszochnio stosowano wobec tekstów literackich boz takiego adresu czytolniczogo ** P H rut nrd Książki, dr focl i dorośli Przokł. I Słońskn Wnraznwn 1003. s 42-43
Aktywizująca funkcja literatury „czwartej
Próba typologii aktywnych postaw dziocka wobec literatury
Psychologłn rozwojowa dość długo akcontownla dotorminizrn biologiczny (dziedziczność) I socjologiczny (środowisko) jako podstawowe i zynniki rozwoju osolx>wośclowogo dziocka Współczesno nauki psychologiczno-pedagogiczne, wykorzystując osiągnięcia filozofii porsonnlistycznoj, znacznie tę teorię rozszorzają i wzbogacają, podkreślając rolę wychowania i wychowawcy w procoslo kształcenia dziocka I akio stanowisko oliminujo swoisty fatalizm, oparty na pesymistycznym przekonaniu o bezradności wychowawców woboc złych skłonności wrodzonych i nabytych przez dzieci w wyniku negatywnego wpływu środowisko
Pedagogika antropocentrycznn, uznając podmiotowość dziocka-wy-chowanka, opiorą się rui przeświadczeniu, żo jogo bierność rnoźna przezwyciężyć popr/oz zorganizowanie dziataó aktywizujących, któro s.| istotnym czynnikiom rozwoju osobniczego i społecznego. Od własnej aktywności dziocka założy jego prawidłowy oraz wielostronny rozwój fizyczny. osobowościowy. Intelektualny I społeczny W czynnym działaniu kształtują się zainteresowania i uzdolnienia młodego czlowio ka oraz. rodzą się jogo aspiracjo życiowo i kulturowo. Ideę swobodnego lozwoju jodnostki ludzkiej zainicjował J J Roussoau 7 biegiem czasu zyskała ona znaczno w/bogneonie w filozofii (H Bergson) i podagogico (J Dowoy) Doniosłą rolę aktywności w rozwoju dziocka podkreślało wiolu psychologów i pedagogów, między innymi N.L Munn, S. Szumnn. J Pingot, J.P W. Dawid. Dzisiaj akcentuje się rolę eksprosji, wyobraźni i twórczej aktywności (C Fronoit, H Road), a zasada aktywizacji uczniów od dawna uznana została za jedną z podstawowych zasad nauczania.
W dydaktyce wyróżnia się kilka rodzajów aktywności, tj:
• sonsomotoryczną (ujawniającą się w działaniu).
f>1