Laboratorium Elektroniki cz II 8

114

•    stabilizatory kompensacyjne (regulacyjne) - są to układy utrzymujące stałą wartość napięcia wyjściowego na zasadzie regulacji automatycznej. Wykorzy. I stanie pętli ujemnego sprzężenia zwrotnego umożliwia sterowanie elementu | regulacyjnego sygnałem uzyskanym w procesie ciągłego porównywania napię. cia stabilizowanego ze wzorcowym napięciem odniesienia. Zadaniem elementu regulacyjnego jest kompensacja wszelkich zmian napięcia wyjściowego.

-    Sposób stabilizacji napięcia. W tym przypadku wyróżniamy:

•    stabilizatory o działaniu ciągłym (liniowym) - są to takie układy, które pracują w sposób ciągły w aktywnym zakresie charakterystyk, a więc w czasie pracy następuje ciągły przepływ prądu obciążenia. Stabilizacja polega na ciągłej zmianie rezystancji elementu regulacyjnego, następującej w takt zmian czynników destabilizujących. Sprawności stabilizatorów ciągłych nie są zbyt wielkie i zawierają się w granicach od ok. 10% do 50%;

•    stabilizatory impulsowe - układy, w których element regulacyjny pracuje w sposób impulsowy, okresowo podając na obciążenie napięcie wejściowe. W efekcie napięcie wyjściowe ma kształt impulsów prostokątnych, a jego wartość średnia zależy od współczynnika wypełnienia sygnału sterującego pracą elementu regulacyjnego. Impulsowe napięcie wyjściowe musi być odpowiednio filtrowane, aby uzyskać stałą wartość napięcia stabilizowanego Podstawową zaletą tego rozwiązania jest uzyskiwanie sprawności w zakresie od 60% do 90%.

-    Konstrukcja, która umożliwia podział na:

•    stabilizatory budowane z elementów dyskretnych (diody, tranzystory...);

•    stabilizatory z układami scalonymi (np.: wzmacniaczami operacyjnymi);

•    stabilizatory hybrydowe (wykonane w technikach cienko- lub grubowarstwowych);

•    stabilizatory monolityczne (wykonane w postaci specjalizowanych układów scalonych).

Waściwości układów stabilizacji napięcia są charakteryzowane za pomocą odpowiednich parametrów technicznych, spośród których do najważniejszych zalicza-1

my:

, Znamionowe napięcie wyjściowe U₀n - wartość wyjściowego

zowanego z określoną tolerancją, w sytuacji gdy stabilizator pracuje w znamionowych warunkach pracy.

, Tolerancja napięcia wyjściowego 5Uon - maksymalna, dopuszczalna względna zmiana wartości napięcia stabilizowanego wywołana przez czynniki wpływające, takie jak zmiany napięcia wejściowego i prądu obciążenia:

(5.1)

<5UoN=^f^-100[%]

^UON

gdzie: AUoNmax - maksymalna różnica pomiędzy wartością nominalną U₀n a warto-

ścią rzeczywistą w najbardziej niekorzystnych warunkach.

•    Zakres zmian napięcia wyjściowego - (dla stabilizatorów o regulowanej wartości napięcia wyjściowego U₀ ) jest to zakres stabilizowanego napięcia wyjściowego, w którym obowiązują parametry katalogowe stabilizatora.

•    Zakres zmian napięcia wejściowego - minimalna i maksymalna wartość napięcia wejściowego, zasilającego stabilizator, w obrębie której producent zapewnia poprawną pracę układu.

•    Współczynnik stabilizacji od zmian napięcia wejściowego Gu (WSN, IR)—

istnieje kilka stosowanych definicji tego parametru:

(a) Wielkość zmian napięcia stabilizowanego AUo wywołanych ustalonymi zmianami napięcia wejściowego AUi (zwykle ±10%):

(5.2)

Gy=-i.l00[%]

(b) Względny współczynnik stabilizacji Gy określający względną zmianę napięcia stabilizowanego wywołaną ustaloną zmianą napięcia wejściowego:

AU₀

(5.3)

U,

(c) Względna zmiana napięcia wyjściowego odniesiona do ustalonej zmiany napięcia wejściowego:

^{WSN =} U~.AU ‘¹ °°^[%/V] (5-4)