larsen1431

53. EBM - medycyna oparta na dowodach 1431

jące przez krótki okres oraz przez długi okres. Do pierwszych należą np. śródoperacyjne, jatrogenne powikłania, do drugich - ponowne przyjęcie do szpitala z powodu tego samego schorzenia. W anestezjologii za ważne kryterium jakości wyniku należy uznać zadowolenie pacjenta.

3.2    Co oznacza medyczne zapewnienie jakości?

Według Weipauera zapewnienie jakości obejmuje wszystkie działania zapewniające, w szerokim pojęciu, poziom opieki medycznej zgodny z aktualnym standardem usług medycznych. Dalszym zadaniem zapewnienia jakości jest poprawa zadowolenia pacjenta, a także poprawa i rozwój ogólnej jakości usług. Zapewnienie jakości jest procesem dynamicznym. Celem tego procesu jest nie tylko spełnienie obowiązujących standardów, ale też ciągła poprawa poziomu usług.

Należy wyróżnić wewnętrzne i zewnętrzne zapewnienie jakości.

Wewnętrzne zapewnienie jakości. Są to wszystkie działania podjęte przez instytucję w celu osiągnięcia ustalonego wewnętrznie poziomu jakości. Biorą w nich udział wszyscy zainteresowani wynikiem tych działań. Do najważniejszych zadań wewnętrznego zapewnienia jakości należą:

-    staranny dobór właściwych współpracowników,

-    ukierunkowane szkolenie współpracowników realizujących proces jakości,

-    tworzenie klimatu w pracy przyczyniającego się do osiągnięcia celów jakości,

-    zwalczanie hierarchicznych modeli kierowania.

Zewnętrzne zapewnienie jakości. Porównuje ono informacje o efektywności oraz wyniki działań uznanych za szczególnie istotne dla określenia jakości usług w określonym obszarze między różnymi instytucjami. Szpital poddany temu procesowi może określić swoją pozycję w porównaniu z podobnymi jednostkami. Ponadto porównanie instytucji pozwala na orientacyjne ustalenie ram działania dla wewnętrznego zapewnienia jakości.

3.3    Kto realizuje zapewnienie jakości?

Zapewnienie jakości usług medycznych jest w Niemczech, zgodnie z ustawą o strukturze opieki zdrowotnej z 1989 r., obowiązkiem samorządowego partnera prawnej instytucji ubezpieczającej chorych. Niemiecka Izba Lekarska, Kasy Chorych oraz Zrzeszenie Kas Chorych ustanowiło ponadto w 1995 r. Lekarską Centralę dla Zapewnienia Jakości w Medycynie. W 1996 r. Izby Lekarskie ustaliły także program szkolenia celem uzyskania dodatkowego stopnia „Lekarskie zarządzanie przez jakość”. Ważną rolę przy zapewnieniu jakości odgrywają ponadto propozycje, zalecenia i wytyczne towarzystw medycznych.

Zapewnienie jakości nie jest jednak tylko zadaniem wymienianych wyżej instytucji. Każdy lekarz wykonujący swój zawód według zawodowych ustaleń jest: „zobowiązany kształcić się zawodowo i informować się przy tym o aktualnych ustaleniach dotyczących wykonywania zawodu”.

Także właściciele i organy założycielskie szpitala zobowiązani są prawnie do udziału w zapewnieniu jakości; należą tu działania zapewniające jakość leczenia, przebieg leczenia i wyniki leczenia. Działania te powinny nie tylko poprawić indywidualne zaopatrzenie medyczne pacjentów, lecz także poprawić relację kosztów do wydajności w szpitalu. Zapewnienie jakości staje się wówczas także instrumentem marketingowym dla poszczególnych szpitali.

3.4 Zarządzanie przez jakość w anestezjologii

Jakość usług anestezjologicznych można rozpatrywać i oceniać z punktu widzenia klinicznego, ekonomicznego oraz ukierunkowanego na pacjentów. Przedmiotem badań są obecnie następujące problemy:

-    przydatność i jakość badań przed znieczuleniem,

-    stosunek kosztów do korzyści przy wyborze metody znieczulenia,

-    przydatność monitorowania okołooperacyjnego,

-    ocena jakości procesu na podstawie obserwacji przebiegu znieczuleń,

-    ustalenie wytycznych i standardów,

-    zadowolenie pacjentów z usług anestezjologicznych,

-    możliwości usprawnienia organizacji pracy bloku operacyjnego,

-    wprowadzenie systemu dokumentacji,

-    rozwój świadomości kosztów personelu lekarskiego i pielęgniarskiego.

Zarządzanie przez jakość wymaga ustalenia standardów celem rozpoznania przejścia stanu istnieją-