166
4. Przygotowanie półfabrykatów do obróbki
Duży zakres prac przygotowawczych dotyczy półfabrykatów walcowanych w postaci kształtowników (kątowników, ceowników, teowników) rur, blach, które są przeznaczone na konstrukcje spawane i nie podlegają obróbce lub jest ona niewielka, a w końcowej fazie procesu będą malowane w celu zabezpieczenia przed korozją. Najwłaściwszy proces technologiczny w takich przypadkach polega na oczyszczeniu tych półfabrykatów na pełnej długości, wstępnym pomalowaniu, a dopiero w następnej kolejności prowadzeniu dalszego procesu.
Najczęściej stosowanym sposobem oczyszczenia jest obróbka luźnym ścierniwem. Jest to tzw. obróbka strumieniowo-ścierna. Polega ona na tym, że poruszającym się ziarnom ściernym nadaje się taką prędkość, aby nabyta przez nie energia kinetyczna wystarczała do wykonania pracy skrawania, przez zderzenie ziarn z materiałem obrabianym.
Do najbardziej znanych obróbek strumieniowo-ściernych należy zaliczyć:
- obróbkę strumieniowo-ściernąna sucho (piaskowanie),
- obróbkę strumieniowo-ścierną na mokro.
Obróbka strumieniowo-ścierna na sucho polega na rozpędzeniu ziarn piasku strumieniem sprężonego powietrza. Wadą tego procesu, stanowiącego duże zagrożenie ekologiczne, jest zapylenie.
Obróbka strumieniowo-ścierna na mokro charakteryzuje się tym, że nośnikiem materiału ściernego jest ciecz, najczęściej woda z domieszkami antykorozyjnymi, rozpędzana strumieniem sprężonego powietrza. W procesie tym używa się takich materiałów ściernych, jak elektrokorund i węglik krzemu. Może to być również śrut, pocięty drut lub kulki szklane. O wyborze materiału do oczyszczania powierzchni decyduje: koszt jego regeneracji, koszt wymiany, krotność jego użycia oraz wydajność i zdolność ścierna. Ostatecznego wyboru materiału należy dokonać na podstawie szczegółowej kalkulacji kosztów oczyszczania jednego przedmiotu.
Wprowadzenie do strumienia powietrza dodatkowo wody ma ujemne cechy. Są nimi: dodatkowe zużycie energii, niezbędne do rozpędzenia wody, i powstanie na powierzchniach oczyszczonych przedmiotów błonki wody, utrudniającej pracę oczyszczania. Podstawową zaletą tego sposobu obróbki jest ułatwione doprowadzenie mieszaniny ściernej oraz znaczne ograniczenie zapylenia.
Oczyszczanie przedmiotów odbywa się w komorach zamkniętych tzw. oczysz-czarkach. Jedną z takich konstrukcji przedstawiono na rys. 4.48. Budowane są również specjalne linie. Na rysunku 4.49 pokazano kompletną linię, która może być zastosowana do oczyszczania rur i wszelkiego typu kształtowników o długości 3000 mm. Linia ta składa się z następujących urządzeń:
- stanowiska 1 do podawania wyrobów na przenośnik wałkowy,
- przenośnika wałkowego 2,
- suszarki płomieniowej 3,