M Feld TBM228

228

6. Rodzaje naddatków i czynniki wpływające na ich wielkość

			<0	__
			w;;;)	////////////,
		I	Ci °
			wży.	V/////////
C*			c?	b		C3
		,' V

RYS. 6.1. Naddatek całkowity na obróbkę skrawaniem; a, b - wymiary gotowej części; C_a, C_b, Ci - całkowite naddatki na obróbkę; a_pl, b_p, - wymiary półfabrykatu; C₂, Gł - naddatki na przecinanie; Ci - naddatek na obróbkę po przecięciu

Konsekwencją konieczności stosowania podziału obróbki na obróbkę zgrubną, kształtującą (półwykańczającą) i wykańczającą jest podział naddatku całkowitego na tzw. naddatki operacyjne.

Naddatek operacyjny jest określony grubością warstwy g obejmującej wadliwość powierzchni i materiału, usuwanej podczas operacji. Wartości naddatku operacyjnego określa się różnicą wartości wymiarów otrzymywanych w dwóch kolejnych operacjach.

Tolerancję wymiarową naddatku operacyjnego stanowi tolerancja wymiaru nominalnego operacyjnego danej powierzchni, odniesiona w głąb materiału obrabianego.

Naddatek całkowity na obróbkę C jest zatem sumą algebraiczną naddatków operacyjnych. W przypadku naddatków jednostronnych i asymetrycznych jest sumą warstw skrawanych w kolejnych operacjach, zabiegach lub przejściach obróbkowych (rys. 6.2).

RYS. 6.2. Struktura naddatku całkowitego C jednostronnego na obróbkę powierzchni zewnętrznej; T_Pf, 7"i, T₂, T₃ - odpowiednie wartości tolerancji wymiarowo-kształtowych półfabrykatu, obróbki zgrubnej, kształtującej i wykańczającej; g\, g'₂, g'₃ - naddatki na obróbkę zgrubną, kształtującą i wykańczającą

Strukturę naddatku operacyjnego przedstawiono na rys. 6.3. Naddatek ten jest odpowiednią sumą maksymalnych spodziewanych błędów i grubości warstw wadliwych i wynosi:

- przy naddatkach na jedną stronę, czyli naddatkach niesymetrycznych ginom ⁼ T_a + R_za + W_a + S_a + e_z