3.1.2. DYNAMIKA PUNKTU MATERIALNEGO Z WIĘZAMI
Ruch punktu materialnego z więzami (ruch nieswobodny) odbywa się pu narzuconym torze. Na punki materialny działają następujące siły (rys. 3.6a) P\t) - siła czynna (łącznie z siłą ciężkości).
Rit) - siła bierna (reakcja toru).
Rys. 1.6
Ruch punktu o masie m = const opisuje się we współrzędnych natui»«l nych xnb, odpowiadających torowi ruchu (rys. 3.6b), a więc (zgodnif z rozdz. 2.1.1)
V{t) = sit) a{t) = at(t) * aH(t)
ox{t) • m* ojf) = j
Równania ruchu punktu m w układzie xnb mają postać
ma(t) = P(t) + R(t) Z równań (3.36)2J otrzymuje się
1t \t\
a
Rn(t) = »u2„(t)-pjt), Rb{t) = -Ph(t)
SI I ulowa reakcji Rx{t) jest siłą tarcia ślizgowego, proporcjonalną do nacisku Ipm na masę m, o zwrocie przeciwnym do zwrotu prędkości v(f):
(3.38)
■l/.ie \ik jesi współczynnikiem tarcia ślizgowego kinetycznego. Po podstawieniu wzorów określających ax. Rr do równania (3.36),, otrzymuje się melin i o-mu równanie różniczkowe opisujące ruch nieswobodny punktu materialnego:
mś - Pt
- P
,j + Pt * sgn i
(3.39)
tor ruchu jest krzywą płaską i Pb = 0, to równanie ruchu ma postać:
mś ~ Pt - \ik
sgn.ś
(3.40)
■III tor ruchu jest krzywą płaską i \xk «* 0 (brak tarcia), to równanie mchu postać:
mg = Pt (3.41)
■III lor jest linią prostą i Ph ■ 0, to równanie mchu ma postać (p * <»)
mś = Px- pt|PB|sgn5 (3.42)
W przypadku nieswobodnego mchu punktu materialnego twierdzenia 3.1, b, t.6. 3.8, 3.10 przyjmują poniższą postać
fairrdzenie 3.11 (zasada pędu punktu materialnego)
W il.inym przedziale czasu przyrost pędu punktu materialnego jest równy Spędowi sił zewnętrznych działających na ten punkt:
»A
luk rdzenie 3.12 (zasada krętu punktu matcnalnego)
if i lanym przedziale czasu przyrost krętu punktu materialnego jest równy ptiętowi sił zewnętrznych działających na ten punkt. Kręt i pokręt są liczo-m względem nieruchomego punktu O
f8
łA
i |VkI«.(,iws kMfclytviM: 251