Niepokojące objawy u niemowlęcia

uls Medycyny

Czwartek, 7 sierpnia 2008 r.

Niepokojące objawy u niemowlęcia

Sekcja: Postępy w medycynie Data publikacji: 2008-01-30 Dziedzina Pediatria

Eksperci WHO oraz międzynarodowej grupy badawczej Young Infants Clinical Signs Study opracowali listę siedmiu objawów mogących świadczyć o poważnych problemach ze zdrowiem u małego dziecka.

Według szacunków wiatowej Organizacji Zdrowia, każdego roku umiera około 4 min dzieci, które nie ukończyły pierwszego miesiąca życia. Najwięcej z tych zgonów następuje w pierwszym tygodniu po narodzinach. Zazwyczaj spowodowane są one przedwczesnym lub powikłanym porodem oraz infekcją bakteryjną. Aby ograniczyć śmiertelność małych dzieci - dotyczącą zwłaszcza krajów rozwijających się - międzynarodowy zespół ekspertów współpracujący z WHO opracował listę siedmiu łatwych do stwierdzenia objawów, które powinny skłonić rodziców do jak najszybszego kontaktu z lekarzem, a lekarzy do uważnego przyjrzenia się zdrowiu dziecka. Wykaz tych nhiawów i Tachnwań nnuhliknwałn na nncratku styr.7nia C7asnnismn I ancat

Badanie, które pozwoliło na stworzenie listy niepokojących objawów, przeprowadzono w grupie 3177 noworodków w wieku od 0 do 6 dni oraz 5712 noworodków i niemowląt mających od tygodnia do dwóch miesięcy życia, urodzonych w ośrodkach medycznych w Bangladeszu, Boliwii, Ghanie, Indiach, Pakistanie i Republice Południowej Afryki. Specjalnie przeszkoleni lekarze i pielęgniarki odnotowywali u każdego z objętych badaniem dzieci wystąpienie któregoś z 31 początkowo wytypowanych objawów. Następnie częstość występowania tych objawów korelowano z wszelkimi poważnymi chorobami dzieci, z wyjątkiem żółtaczki.

Większość dzieci w wieku od 0 do 6 dni, które zostały następnie przyjęte do szpitala, cierpiało z powodu infekcji (sepsa, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych), wcześniactwa lub niskiej masy urodzeniowej albo niedotlenienia okołoporodowego. Wśród dzieci starszych również dominowały zakażenia. Stwierdzono, że obecność 12 objawów może służyć do oceny stanu noworodka w pierwszym tygodniu życia. Są to: problemy z przyjmowaniem pokarmów (współczynnik prawdopodobieństwa 10,0, p<0,0001), ruchy tylko po stymulacji (6,9, p<0,0001), letarg (3,5, p=0,0007), temperatura ciała <35,5°C (9,2, p<0,0001) lub ?37,5°C (3,4, p<0,0001), przedłużony czas wypełniania naczyń włosowatych (10,5, p<0,0001), częstość oddechów ?60 na minutę (2,7, p<0,0001), pochrząkiwanie (2,9, p=0,025), sinica (13,7, p=0,017), silne wciąganie przestrzeni międzyżebrowych (8,9, p<0,0001), drgawki w wywiadzie (15,4, p<0,0001) i sztywność kończyn (15,1, p=0,006). Te same objawy dobrze służyły do oceny stanu dzieci 7-59-dniowych.

W następnym etapie ograniczono liczbę objawów do 7, usuwając te, które występowały rzadko oraz te, których usunięcie nie zmieniło czułości oceny. Są nimi:

1)    przedłużające się trudności z karmieniem dziecka,

2)    wystąpienie drgawek,

3)    brak spontanicznych ruchów dziecka, poruszanie się tylko pod wpływem jakiegoś bodźca (np. dotknięcia),

4)    przyspieszony oddech - 60 lub więcej oddechów w ciągu minuty,

5)    głębokie wciąganie powietrza podczas oddychania (silne wciąganie przestrzeni międzyżebrowych),

6)    temperatura ciała powyżej 37,5°C,

7)    temperatura ciała poniżej 35,5°C.

Oceniając wartość diagnostyczną opracowanego algorytmu wykazano, że jego czułość wyniosła 85 proc. dla przedziału wiekowego 0-6 dni i 74 proc. dla przedziału 7-59 dni, natomiast swoistość wyniosła 75 proc. dla grupy dzieci w wieku do 6 dni i 79 proc. dla grupy dzieci starszych.

Według autorów opracowania, bardzo ważne jest, żeby i lekarze, i pielęgniarki znali objawy mogące świadczyć o rozwoju poważnej choroby u dziecka, a także to, aby wiedzę tę jak najszerzej promowali wśród rodziców.

Źródło: Lancet 2003, 371:135-142.

*;• Stopka autor ska:

■

Autor: dr n. biol. Marta Koton-Czarnecka, dr n. med. Monika Puzianowska-Koźnicka

Artykuł opublikowany w numerze: 2 (165) Data publikacji: 2008-01-30