Obraz
9 4

Upadki_

pcló    ssfewM ^uP^adki«»i^ed-

n\ni z poważniejszych problemów geriatrycznych.

tefógft 9^kSl9d^^óem^i^onariuszy domów opieki i okoio 20% pacjentów szpitali. sys3&t45% tioGoslychopo 65. roku życia doświadczy minimum jednego upadku w roku, a wielu upadnie

Chciej. Pó'-80. roku życia upada rocznie co druga osoba. Kobiety upadają 3-krotnie częściej. ^VERSżacuje^fskf, źe^w^Póisce^lóażdego dnia upada	*
7 tysięcy osób. Przyczyny upadków dzielimy na zewnętrzne	• 'Wm
i wewnętrzne. Przyczyny zewnętrzne (związane
z otoczeniem) to np. nierówna lub śliska podłoga, odstające wykładziny lub dywany, progi i schody,
leżące przedmioty, zle oświetlenie. Co drugi upadek jest wynikiem potknięcia iub poślizgnięcia.	„V
Przyczyny wewnętrzne zależą od osoby starszej, są wynikiem zmian patofizjologicznych zachodzących w starzejącym się organizmie oraz współistniejących chorób. Do najważniejszych należą: osłabienie mięśni, gorsza kontrola neurologiczna ruchu, zaburzenia równowagi pochodzenia neurolo	. ’*v ./aEi
gicznego i kardiologicznego, upośledzenie funkcji narządu wzroku. Istotną przyczyną są zawroty głowy i omdlenia. Większość współistniejących chorób przewlekłych predysponuje do upadków. Należy pamiętać, że etiologia upadku jest najczęściej złożona — opisano około 400 różnych czynników ryzyka. Zmiany patofizjologiczne zachodzące wraz z wiekiem oraz współistniejące choroby powodują, że konsekwencje upadków są o wiele poważniejsze u osób starszych w porównaniu z młodszymi. Najważniejszym powikłaniem upadku jest śmierć. Upadki stanowią piątą co do częstości przyczynę zgonów u osób po 75. roku życia. Do poważniejszych skutków upadków zalicza się złamania będące konsekwencją 5-6% upadków, często powodujące niebezpieczne dla osób starszych unieruchomienie. Upadki są przyczyną prawie 100% złamań przedramienia, 90% złamań kości udowej i około 25% złamań kręgosłupa. Poza tym upadki powodują lęk pacjenta przed podejmowaniem aktywności i wychodzeniem z domu, co jest z kolei przyczyną pogłębiania się zmian funkcjonalnych i izolacji społecznej osoby starszej (zespól poupad-kowy). Upadki są jedną z najważniejszych przyczyn instytucjonalizacji uprzednio sprawnych seniorów. Jedynie około 25% osób starszych powraca do samodzielnego funkcjonowania po złamaniu bliższego końca kości udowej. Wszystko to powoduje, że upadki są jedną z istotnych przyczyn pogarszania się jakości życia osób starszych. Są rów-	Najważniejsze powikłania i skutki upadków: •    zgon; •    złamania; •    unieruchomienie; •    instytucjonalizacja; •    zespół poupadkowy (lęk pacjenta przed poi niem aktywności i izolacja społeczna); •    gorsza jakość życia.

156