Z jakich segmentów składa się wypowiedź prasowa? _ 23
nomenklatura; dlatego w różnych opracowaniach spotyka się odmienne etykietki terminologiczne. Dla adeptów ważne jest w związku z tym zarówno obserwowanie gotowych pierwszych akapitów, jak i respektowanie dobrych rad warsztatowych.
Zacznijmy od owych zbawiennych rad:
Wybierając któryś rodzaj, warto spróbować napisać trzy lub cztery wersje główki, by potem zdecydować, która najlepiej do tekstu pasuje. Miej przy tym na względzie:
1. Czy temat jest świeży? Jeśli tak, to który wariant pozwoli szybko wyeksponować to, co najważniejsze? Jeśli coś zdarzyło się wczoraj - jak zrobić to ciekawym dzisiaj?
2. Czy to historia prosta, jasna, czy skomplikowana?
3. Czy chodzi w niej o ludzi, czy o wydarzenia?
4. Czy czytelnicy mogą już o niej wiedzieć?
5. Na ile wiąże się ona z własnymi sprawami czytelnika?
Bez względu na to, jaki rodzaj główki obierzesz, unikaj wdzięczenia się i afektacji. Weź kurs raczej na informowanie niż na popisy’’.
[Zasady i tajniki dziennikarstwa. Podręcznik dla dziennikarzy Europy Środkowej i Wschodniej, red. M. F. Malette, Warszawa 1996, s. 43]
Aby móc się przekonać, w jakim stopniu doświadczeni dziennikarze respektują ustalone w poradnikach reguły, zapoznajmy się najpierw z rodzajami lidów. Można więc będzie odpowiedzieć sobie na pytanie - czym dysponujemy?
Wśród najczęściej wyróżnianych (a także stosowanych) lidów można umieścić:
■ lidy streszczające, a więc takie, które odpowiadają na podstawowe pytania klasycznej informacji (czyli kto? co? gdzie? kiedy? jak?) po to, by wprowadzić czytelnika w treść przekazu właściwego:
Autonomia Palestyńska przerywa moratorium na wykonywanie wyroków śmierci. W niedzielę po raz pierwszy od 2002 r. odbyły się cztery egzekucje (GW 13 VI 2005)
T: Spadek Sarmatów
L: Wystawa tradycji sarmackiej w Poznaniu. Osiem lat po głośnej ekspozycji prezentującej XVII-wieczne portrety trumienne poznańskie muzeum wraca do opowieści o Sarmatach. Tym razem poszukuje sarmackich korzeni w sztuce XIX i XX wieku (GW 11-12 XII 2004)