Z jakich segmentów składa się wypowiedź prasowa?
29
znamiona strukturalne wiadomości. Zdarza się jednak, że w odsyłacz zaopatrzona jest konstrukcja złożona z tytułu oraz lidu lub jedynie tytułu. Tekst właściwy redakcja publikuje wtedy w głębi numeru. Dla zapowiedzi omawianego typu charakterystyczne jest bowiem funkcjonowanie na pierwszej stronie gazety. Z takim usytuowaniem wiąże się reklamowa funkcja gatunku. Jej wyznacznikami prymarnymi stają się zaś graniczne segmenty tekstu, czyli tytuł i odsyłacz. Dlatego właśnie bywa on nieschematyczny (por. 7.3.).
Co to jednak znaczy, że odsyłacz jest nieschematyczny? Do formuł klasycznych, a więc powtarzanych w różnych gazetach i podtypach zapowiedzi, zaliczyć trzeba następujące formy: strona X (najczęściej w praktyce stosuje się skróty: 5. X lub str. X, czasem w roli takiej formuły jest używana jedynie cyfra, oznaczająca stronę, na której publikuje się tekst wdaściwy lub stowarzyszony z zapowiedzią), Więcej - s. X, Szczegóły - s. X, Czytaj - s. X.
W wielu gazetach nie wychodzi się poza ten zbiór, operując środkami graficznymi, które mają nadać pierwszej stronie atrakcyjny kształt. Obserwować można jednak także tendencję do epatowania różnorodnością odsyłaczy, które służą programowaniu lektury gazety. Jakie są zatem sposoby odchodzenia od schematu w zakresie redagowania odsyłaczy?
Formuła odsyłająca, która ma być formą przewodnika po zawartości pisma, powinna w sposób rzeczowy powiadamiać nie tylko o tematyce anonsowanych materiałów prasowych, lecz także o gatunkach wypowiedzi i autorach. Temu służą odsyłacze, w których pojawia się nazwa gatunkowa zapowiadanego tekstu (lub jej ekwiwalent) i/lub dane osobowe dziennikarza: Cały urywiad z Wiktorem Juszczenką - s. 11 (GW 30 X- 1 XI 2004); Korespondencja - s. 6 (jw.); Włodzimierz Kalicki przedstawia losy jednego z arcydzieł Gierymskiego - s. 16-18 (GW 6-7 XI 2004); Wywiad Roberta Sołtyka z prezydentem Francji - 5-. 28-29 (GW 28 II 2005); Debata w sprawie Terri - s. 11 (GW 24 III 2005); Recenzja -s. 14 (GW 4X1 2004); Artykuł Marcina Wojciechowskiego oraz komentarze prezydenta, Tadeusza Mazowieckiego i Jana Rokity -s. 2 (GW 12-13 III 2005).
W anonsie jednego tekstu, gdy zastosuje się technikę wyliczenia, można zmieścić różne konwencje. Taką formułę odsyłającą nazwać można mieszaną: Szczegóły, fotoreportaż, reakcje - s. 8-9 (GW 4 XI 2004); Co się działo w Krakowie i komentarze - s. 4 (GW 5 XI 2004); Komentarze o ataku SLD na komisję; Czy Janowi Kidczykowi można postawić zarzut szpiegostwa? Czy były szef UOP Siemiątkowski złamał prawo, przechowując notatki z rozmowy z Kulczykiem? - s. 6 (GW 5 XI 2005); Uprowadzona ma szanse wyjść z opresji cało; Rozmowa z Jerzym Kosem, Polakiem, który w czerwcu przeżył porwanie w Iraku; Czy z powodów religijnych islamscy porywacze boją się zabijać kobiety? Czytaj -s. 10 (GW 29 X 2004).