jeżeli /jest polem gęstości masy rozmieszczonej na powierzchni S, to całka (2) jest masą całkowitą me powierzchni S, czyli
| (5) mc = fjf(x ,y,z)dS.
19.2. Całka powierzchniowa zorientowana. Niech dana będzie powierzchnia dwustronna regularna S określona wzorem (1), na której określona jest strona dodatnia przez wektor normalny n=r„xru tworzący z osiami współrzędnych odpowiednio kąty ot, fł\ y i niech na powierzchni tej określone będzie ciągłe pole wektorowe W(P(x, y, z),Q(x,y,z),
R(x,y,z)). Powierzchnię S podzielmy na n części ,Sj.....Sn_o polach |SŁ|, |S2j,...
....|S„| i w każdej z nich weźmy po jednym dowolnym punkcie Mt(xt, yt, z,).Przy tych założeniach istnieje granica sum
i=i i-i
+Q (*t > yt >~żi) cos Pt+R (x, , y,,zt) cos Vj] \St\, gdy średnice wszystkich części St dążą do zera, niezależna od sposobu podziału powierzchni S na części i od wyboru punktów Mt. Granicę tę nazywamy całką powierzchniową zorientowaną i oznaczamy
(6) JJ(Pcosa + Qcos/ł+.Rcosy)<2S
s
(7) Jj Pdy dz + Q dx dz + R dx dy. s
Całkę tę możemy obliczyć całkując.kolejno: całkę Jj* P dy dz po obszarze będącym rzutem
s
powierzchni S na płaszczyźnie Oyz, całkę \\Qdxdz po obszarze będącym rzutem powierz-
s
chni S na płaszczyźnie Oxz oraz całkę JJ R dx dy po obszarze będącym rzutem powierzchni
s
S na płaszczyźnie Oxy, przy czym przed każdą z całek bierzemy znak + lub — zależnie od tego, czy odpowiednio cos a, cos /?, cos y jest dodatni czy ujemny. Na przykład, jeżeli powierzchnia S ma równanie: z—g(x,y), (x,y)eD i S+ oznacza górną stronę powierzchni (cos y>0), to
(8) J{P(x,y,z)dx = J{P(x,y ,g(x,y))dxdy.
S + D
Dla powierzchni S~ całkę po prawej stronie, należy wziąć ze znakiem minus. W przypadku ogólnym korzystamy ze wzoru
f)
gdzie
| Pdydz+Qdxdz+Rdxdy — J*J j~P (x (u ,v),y (u ,v), z (u, *0)p^ +
tQ(x(u, v), y (u, v), z (u, t>» +R (x (u, v), y (u, v), z (u, v)) j du dv,
D(y,z) |
yu zJ |
D (z > x) |
§§ p |
D(x,y)_ |
xu yu |
0(u,v) |
y* zv\ |
D (u ,y) |
zv xv |
’ D(u,v) |
xv y9 |