Obraz3 3

Jakość oddechów

Oddech prawidłowy to oddech:

•    regularny,

•    równomiernie głęboki,

•    wykonywany bez wysiłku,

•    wykonywany przez nos,

•    bez szmerów,

•    bez zapachu (zapachy po spożyciu pokarmów lub używek),

•    z równomiernym unoszeniem i opadaniem boków klatki piersiowej,

•    z unoszeniem klatki piersiowej podczas wdechu.

W warunkach patologicznych można obserwować zmiany w oddychaniu, takie jafc-

•    oddech zwolniony,

•    nadmierna wentylacja płuc (hiperwentylacja),

•    zmniejszona wentylacja pluć (hipowentylacja),

•    bezdech,

•    duszność wydechowa,

•    daszność wdechowa,

•    oddychanie wysiłkowe, np. oddechy z udziałem dodatkowych mięśni oddechowych.

Szmery oddechowe słyszalne w czasie oddychania mogą przybierać charakter:

•    prawidłowych szmerów oddechowych (oddech prawidłowy),

•    świstów (przy' zwężeniu dróg oddechowych),

•    furczeń (w astmie oskrzelowej),

•    trzeszczeń (w obrzęku płuc).

Woń powietrza wydychanego może być:

•    bez zapachu (oddech prawidłowy),

•    o zapachu acetonu,

•    o zapachu zgnilizny.

Rytm oddechowy może być typu:

•    regularne oddechy — oddech prawidłowy (ryc. ń. la),

•    oddech Biota — po kilku głębokich oddechach następuje krótkotrwałe zatrzymanie oddechu (ryc. 6.1fr),

•    oddech Cheync’a-Stokesa — coraz głębsze, a następnie coraz płytsze oddechy, kończące się chwilowym bezdechem (ryc. 6.1c),

•    oddech Kussmaula — bardzo głębokie, regularne oddechy z krótkimi okresami bezdechu (ryc. 6.W),

•    oddech paradoksalny — klatka piersiowa unosi się podczas wydechu.

Duszność

Jest objawem subiektywnym polegającym na uczuciu braku powietrza- Objawem duszności jest wzmożona praca dodatkowych mięśni oddechowych, przyj* mowanie pionowej pozycji ciała, świst oddechowy (stridor), sinica, niepokój p^a* cjenta.

c    Oddech Cheynea-Slokesa

Tabela 6 J. Przyczyny duszności

Przyczyny duszności	Rodzaj zmiany
Zmiany w układzie krążenia	Osłabienie pracy lewej komory , co powoduje zaleganie krwi w płucach Niewydolność krążenia, w której zwalnia się przepływ krwi, co powoduje niedotlenienie komórek: •    duszność wysiłkowa •    duszność spoczynkowa
Zmiany w układzie oddechowym	Niedrożność dróg oddechowych Uraz klatki piersiowej (odma, złamanie żeber) Zmniejszenie powierzchni oddechowej (zapalenie płuc, obrzęk płuc) Zwiększenie oporu w drogach oddechowych (zwężenie oskrzeli)

Sinica

>J^est to niebieskie lub sinoczerwone zabarwienie skóry i błon śluzowych spo-oaowane zwiększoną zawartością hemoglobiny zredukowanej we krwi wlośnicz-»owej.

Wyróżnia się sinicę:

Z powodu upośledzenia wymiany gazowej w płucach (sinica centralna lub oddechowa).

299