Rola układu oddechowego w regulacji równowagi kwaaowo-zaaadowej \ 549
2. W pracowniach analitycznych pomiaru [HC02'1 dokonuje się w sposób pośredni za pomocą metody, w której wytwarzany jest dwutlenek węgla. Do próbki osocza krwi dodawany jest mocny kwas. Protony tego kwasu oddziałują z HCOa" osocza jak podano poniżą:
HCOa- + H* —> H20 + C02.
a. Każdy milimol HC03" osocza uwalnia 1 mmol C02.
b. Stężenie C02 mierzone za pomocą czujnika elektronicznego jest podawane jako „C02” lub „całkowite C02”.
3. Całkowita zawartość C02 = [HC03‘] + [C02] rozpuszczony + IH2C0J w ilości mmoli na litr.
fćl Zawartość 02 we krwi tętniczej (Po2 ■ 100 mm Hg) oraz mieszanej żylnej (Po2 = 40 mm Hg) wynosi odpowiednio 200 ml Oj/l oraz 150 ml OJl. Natomiast zawartość C02 we krwi tętniczej oraz w mieszanej krwi żylnej w warunkach fizjologicznego Pco2 krwi tętniczej oraz fizjologicznego Pco2 mieszanej krwi żylnej wynosi odpowiednio 480 ml CCyi oraz 520 ml C(yi.
[X] Źródło
1. Utlenianie glukozy i trójgHcerydów prowadzi do wytworzenia C02, który w większości ulega uwodnieniu do H2C03 dysocjującego na jony H* oraz HC02“.
2. C02 i woda są głównymi produktami końcowymi metabolizmu.
a. Kwas mlekowy, który jest kwasem nie węglowym, jest normalnie metabolizowany do C02 i wody.
b. Ciała ketonowe, kwas P-hydroksymasłowy oraz kwas acetooctowy, będące także kwasami niewęglowymi, są wytwarzane głównie w wątrobie podczas głodzenia. Przy przejściu do normalnej diety nagromadzone w czasie głodzenia kwasy zostają spalone do C02 oraz wody w tkankach pozawątrobowych.
[&•] Usuwanie
1. Układ oddechowy odpowiada za usuwanie największych ilości tych kwasów, eliminowanych z ustroju w sposób ciągły.
2. Płuca usuwają kwas H^COj w postaci bezwodnej jako C02. Układ buforowy COj/HCOj" ma szczególną zdolność usuwania niezdysocjowanego kwasu H2C03 przez płuca w formie C02, który nie ulega jonizacji.
[^] Buforowanie H2C03. Kwas węglowy jest buforowany w całym organizmie, ponieważ C02 przenika swobodnie przez błony komórkowe.
1. HjCOj jest przede wszystkim buforowany przez układy niewęglanowe w krwinkach czerwonych. Jon H* powstający w wyniku dysocjacji H2C03 jest buforowany przede wszystkim przez hemoglobinę.