Kwas zas1274

Nerkowa regulacja równowagi kwasowo-zasadowej I 553

światło kanalika

komórka

kraw

(wtośnlczka okołokanallkowa)

= — ścisłe złącze

błona szczytów HCO5 H⁴

HCOj

błona podstawno-boczna

cr

h₂co₃

h₂co₃

1

h₂o

co₂

CA

cr

L

OO2 + H2O

h₂o

RYC. 37-2. Sekrecja H* i resorpcja HC0₃' w komórkach wtrąconych typu A kanalików zbiorczych. W przeciwieństwie do komórek kanalika bliższego kanalik zbiorczy nie ma anhydrazy węglanowej (CA) po stronie błony szczytowej (w rąbku szczoteczkowym). • - pompa zależna od trifosfatazy adenozyny (ATP-azy); O -nośnik białkowy; >=c - kanał, F - przefiltrowany; S - wydzielony.

1.    Pomimo że transport jonów Na⁴ przez błonę kanalika zachodzi zgodnie z gradientem elektrochemicznym, odbywa się on za pomocą specjalnego układu białek transportujących błony komórkowej (tzn. jest to transport nośnikowy), a nie w procesie dyfuzji prostej.

2.    Sekrecja jonów H⁺ jest procesem czynnym, ponieważ odbywa się przeciw gradientowi elektrochemicznemu.

3.    Proces wydzielania jonów H⁺ oraz resorpcji jonów HC0₃“ odbywa się wzdłuż całego nefronu z wyjątkiem ramienia zstępującego pętli Henlego.

4.    Przeciwtransport Na⁴-H⁴ stanowi główny mechanizm odpowiedzialny za sekrecję jonu H⁴ w kanaliku bliższym oraz w grubym odcinku ramienia wstępującego pętli Henlego. Ten przeciwtransport nosi nazwę transportu .wtórnie aktywnego”, ze względu na to, że czerpie on energię z gradientu stężenia dla jonów Na⁴, a nie bezpośrednio z hydrolizy trifosforanu adenozyny (ATP).

5.    W przeciwtransporcie Na⁴-H⁴ następuje wymiana jonów w stosunku 1:1, w związku z czym transport ten jest elektroobojętny.

Aktywny transport jonów Na⁴. Jony Na⁴, które zostały przetransportowane zgodnie

z gradientem elektrochemicznym w poprzek błony szczytowej, są następnie aktywnie resorbowane w poprzek błony podstawno-bocznej (abluminalnej) do kapilar okołokana-likowych razem z jonami HC0₃~ wytworzonymi w komórce. Wydzielenie 1 mola jonów H⁴ jest równoważne resorpcji 1 mola jonów Na⁴ oraz 1 mola HC0₃~ do krwi naczyń okolo-kanalikowych.