Obraz7

§ 126. Mianownik, biernik i wolacz liczby mnogiej.

1) Stan wyjściowy

W języku prasłowiańskim w M-B-W l.mn. występowały trzy końcówki: -y w dawnych tematach na -a-₉ -e w dawnych tematach na -ja- oraz-/ w dawnych tematach na -er~, -u-:

Deklinacja	Końcówka	Przykłady
-a-	-y	żen-y, ręk-y
-ja-	-e	duś-e, gospodyn-e
-i-	-i	kost-i
-er-	-i	mater-i
-u-	-i	svekn>v-i, xoręg'bv-i

2)    Zmiany na gruncie polskim

Rzeczowniki samogłoskowe mają końcówki odziedziczone: twardo-:ematowe -y (//-/ po k, g), np. : głowy, córki, miękkotematowe -e ^ *-e), np.: świece, żądze.

Rzeczowniki spółgłoskowe do XVI w. mają odziedziczoną końcówkę -i (łf-y po stwardniałych), np.: kości, nocy, otchłani, przyjaźni. Równolegle od XIV w. w B, a od XVI w. w M-W pojawia się końcówka -e analogicznie do rzeczowników miękkotematowych samogłoskowych, np.: rozkoszy//rozkosze, twarzy//twarze.

3)    Stan współczesny

Współcześnie występują tu trzy końcówki: -y//-i, -e, -i//-y.

a)    Końcówkę -y mają rzeczowniki twardotematowe.

b)    Końcówkę-e mają rzeczowniki miękkotematowe samogłoskowe, np.: knieje, panie i część spółgłoskowych, np: dłonie, łodzie, noce, twarze.

c)    Końcówkę-/ma część rzeczowników spółgłoskowych, np.: brwi, kości, myszy.

Niektóre rzeczowniki spółgłoskowe mogą przybierać obocznie końcówkę-e lub -i, np.: garście//garści, postacie//postaci, wsie//wsi.

109