Obraz0 2

obecna regulacja zasiłku stałego

Aktualnie zasiłek stały ma charakter obligatoryjny. Wynika on z kazui-stycznej regulacji prawnej i jest potwierdzony orzecznictwem¹⁶. Zasiłek stały z pomocy społecznej przysługuje osobom pełnoletnim samotnie gospodarującym oraz osobom pełnoletnim pozostającym w rodzinie, niezdolnym do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnym do pracy. Zgodnie z przepisami z zakresu ubezpieczeń społecznych¹⁷ całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Ponadto całkowita niezdolność do pracy spowodowana niepełnosprawnością dotyczy osób zaliczanych do I i II grupy inwalidzkiej oraz osób legitymujących się znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności. Ustawa o pomocy społecznej uznaje za osobę niezdolną do pracy z powodu wieku kobietę, która ukończyła sześćdziesiąt lat i mężczyznę, który ukończył sześćdziesiąty piąty rok życia. Przyznanie prawa do zasiłku stałego wymaga spełnienia kryterium dochodowego. Osoba samotna musi wykazać dochód niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej. W drugim przypadku dochód osoby uprawnionej oraz dochód na osobę w rodzinie musi być niższy od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie. Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 10 ust. 1 u.p.s. przy ustalaniu prawa do zasiłku stałego w składzie rodziny nie uwzględnia się dzieci wychowywanych w rodzinie zastępczej oraz pełnoletnich wychowanków rodziny zastępczej, a ich dochodów i określonych w ustawie (art. 78 i 88 u.p.s.) form pomocy pieniężnej nie wlicza się do dochodu rodziny. Wysokość zasiłku ustala się, odejmując od kryterium dochodowego dochód osoby samotnie gospodarującej lub odpowiednio dochód na osobę w rodzinie. Ustawodawca ustalił ponadto minimalną kwotę świadczenia (30 zł), a w przypadku osób samotnie gospodarujących także kwotę maksymalną 1444 zł). Zasiłku stałego nie można łączyć z rentą socjalną, świadczeniem pielęgnacyjnym oraz dodatkiem do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych.

renta socjalna

W tym miejscu warto dokonać krótkiej charakterystyki renty socjalnej, ponieważ uprawnienia do tego świadczenia i zasiłku stałego częściowo się pokrywają. Jak już zaznaczono, renta socjalna przez długi czas była świadczeniem z pomocy społecznej. Jej prawny charakter zmieniła ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. Nr 135, poz. 1268 z późn. zm.). Obecnie ustaleniem uprawnień do renty i jej wypłatą zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych, nie oznacza to jednak, że renta jest świadczeniem z ubezpieczenia społecznego. Renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, <tóre powstało: przed ukończeniem osiemnastego roku życia lub w trakcie ‘auki w szkole lub szkole wyższej¹⁸ - przed ukończeniem dwudziestego pią-

^lfc Wyrok NSA z dnia 28 listopada 2002 r„ I SA 1235/02, Casus 2003, nr 27, s. 22.

¹⁷ Artykuł 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubez-: eczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.).

^,s Pod pojęciem szkoły należy rozumieć szkołę podstawową, gimnazjum, szkołę ponadpodsta-:wą, szkołę ponadgimnazjalną, a także seminarium duchowne wszystkich stopni. Szkołą jest zarówno _ koła publiczna, jak i niepubliczna, bez względu na to, czy szkoła niepubliczna ma uprawnienia szkoły : jblicznej. Nauka w szkole oraz w szkole wyższej może odbywać się w systemie dziennym, wieczo-

127