Obraz0

skierowania do całodobowej placówki opiekuńczo-wychowawczej. Należałoby zatem wnioskować, że wszystkie pozostałe świadczenia wymagają wydania decyzji, chyba że w konkretnym przypadku ustawa stanowi inaczej. Choć posłużenie się decyzją przy rozstrzyganiu o uprawnieniach jednostki jest niewątpliwie konieczne, w pewnych sytuacjach regulacja ta może budzić zastrzeżenia. Pojawia się pytanie, czy udzielenie danej osobie schronienia, dostarczenie jej posiłku lub przekazanie ubrania także musi być poprzedzone wydaniem decyzji i czy nie należy przyznać organowi administrującemu większej swobody w wyborze formy rozstrzygnięcia o przyznaniu pomocy.

zastosowanie

kodeksu

postępowania

administracyjnego

Pomoc społeczna jest zadaniem administracji publicznej. Mimo tendencji do prywatyzowania zadań publicznych, widocznej również w omawianej dziedzinie, podstawowymi podmiotami zajmującymi się świadczeniem pomocy społecznej są organy samorządu terytorialnego (i samorządowe jednostki organizacyjne). Czynności organów opierają się na dwóch podstawowych źródłach prawa: ustawie o pomocy społecznej i kodeksie postępowania administracyjnego. Ustawa traktowana jest wobec kodeksu postępowania administracyjnego jako lex specialis i lex posterior. Generalnie postępowanie prowadzi się na podstawie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, z uwzględnieniem odstępstw zawartych w ustawie o pomocy społecznej, co oznacza, że w przypadku rozbieżności pomiędzy kodeksem postępowania administracyjnego a ustawą o pomocy społecznej pierwszeństwo zastosowania mają przepisy ustawy. Odmienności zawarte w ustawie o pomocy społecznej dotyczą głównie: sposobu ustalania właściwości miejscowej, wszczęcia postępowania, dowodów, weryfikacji decyzji bez zgody strony oraz podmiotów uprawnionych do wniesienia odwołania⁴⁹.

ochrona danych w postępowaniu

Zgodnie z art. 100 u.p.s. przewodnią zasadą postępowania w sprawie przyznawania świadczeń jest kierowanie się dobrem osób korzystających z pomocy społecznej i ochroną ich dóbr osobistych. Jak już wspomniano, mając na uwadze ochronę danych osobowych, nie należy podawać do wiadomości publicznej nazwisk osób korzystających z pomocy społecznej oraz rodzaju i zakre->u przyznawanego świadczenia. Jedynie w zakresie niezbędnym do przyznawania świadczeń można przetwarzać dane osób ubiegających się i korzystających z pomocy. Chodzi tu o informacje dotyczące pochodzenia etnicznego, 'tanu zdrowia, nałogów, skazań i orzeczeń o ukaraniu. Naczelny Sąd Administracyjny zwrócił uwagę, że ośrodek pomocy społecznej, przyznający świadczenia warunkowane stanem zdrowia wnioskodawcy, ma prawo zbierać (przetwarzać) informacje dotyczące jego zdrowia⁵¹¹.

właściwość

organu

Najważniejszymi elementami postępowania administracyjnego są organ i strona. Rozpoczęcie postępowania wymaga ustalenia zdolności organu do rozpoznania i rozstrzygnięcia określonej sprawy, a więc przede wszystkim właściwości rzeczowej i miejscowej. Pierwsza określa, który organ jest zdolny do rozpoznania danej kategorii spraw, druga wskazuje organ kompetentny

⁴⁹    Zob. S. Nitecki (w:) G. Szpor, C. Martysz, S. Nitecki, Komentarz do ustaw o pomocy społecznej, Gdańsk 2001, s. 288.

⁵⁰    Wyrok NSA z dnia 2 marca 2001 r., II SA 401/00, Wokanda 2001, nr 9, s. 33.

147