Dom dziecka - całodobowa placówka opiekuńczo-w}fchowawcza typu socjalizacyjnego.
Domy dziecka obejmują opieką wychowawczą dzieci i młodzież do 18 roku życia, a w przypadku kontynuowania nauki - do 25 roku życia. Lic:zba miejsc w placówce socjalizacyjnej nie powinna być większa niż 30, co jest zgodne z normami krajów unijnych.
Do domów dziecka kierowane są dzieci i młodzież, których potrzeb yrstale lub okresowo nie mogą być zaspokajane w domu rodzinnym. Oznacza to, że domy dziecka są powołane do istnienia nie tylko dla sierot, ale także dla dzieci i młodzieży zanie dbanych środo woskowo, których rodzina nie wywiązuje się z powierzonych zadań. Takie dzieci i młodzież nazywana jest wdedy sierotami społecznymi.
Umieszczenie dziecka w placówce opiekuńczej powinno służyć reintegracji rodźmy przywróceniu kompetencji wychowawczych rodzicom
9 zape wmia dziecku opiekę całodobową i wychowanie oraz zaspokaja jego niezbędne potrzeby
■ zapewilia zajęcia wychowawcze, korekcyjne, kompensacyjne, logopedyczne, terapeutyczne, rekompensujące braki w w/yc ho wdaniu w/ rodzime i przygotowujące do życia społecznego, a dzieciom niepełnosprawnym - odpowiednią rehabilitację i zajęcia specjalistyczne
• zape wilia dziec iom kształć enie, wyrównywanie opóźnień roz woj owyc h i szkolnyc h
■ podejmuje działania w' celu powrotu dziecka do rodziny naturalnej, znalezienia rodziny przysposabiającej lub umieszczenia w rodzinnych formach opieki zastępczej
■ pracuje z rodziną dziecka
• organizuje dla swoich wychowanków odpowiednie formy opieki w środowisku, grupy usamodzielniające oraz kontakt z rodzinami zaprzyjaźnionymi
■ może prowadzić hostel oraz mieszkanie usamodzielnienia
Geneza tej formy opieki sięga czasów starożytnych. Tak jak w innych krajach tak i w Pblsce najpierw/ sieroty po wie rżano rodzicom a zakłady opiekuńcze pojawiały się v/ drugiej kolejności.
W Polsce pierwsze domy dziecka organizował Zakon Świętego Ducha, sprowadzony z Wiednia do Krakowa przez Biskupi Pandory w 1203 r. Interesujące są czynniki regresu rodzinnych form opieki nad dzieckiem. Głównym czynnikiem był wzrcet liczby dzieci, dla których trze ba było zorganizować opiekę zastępczą. Początkowo opieka zawodow/abyła domeną Kościoła.
Innym czynnikiem, który zadecydował o pow/staniu domów dziecka by! brak kontroli rodzin zastępczych. W XVII w. ujawniono proceder „fabrykantek aniołków'". Wykryto, że sieroty oddawane przez ks. G.P Baudouna do rodzin włościańskich „do piersi” (do 3 roku życia) i „na garnuszek” (od 3 roku życia) me tylko było były krzywdzone, poniżane, wykorzystywane do najcięższych prac, lecz także często uśmiercano je dla stałego dochodu nie obarczonego żadnymi zobowiązaniami. Było to przyczyną zdyskwalifikowania rodziny zastępczej jako formy niebezpiecznej, zagrażającej życiu sieroty. Po dwóch wiekach przywrócono opiekę rodzin zastępczych po dramatycznych doświadczeniach A. Ivhjev/skiej. Orgamzow/ała ona opiekę dla dzieci w Łodzi pod koniec dw/udziestolecia międzywojennego. Nie znalazła ona wolnych miejsc w placówkach i musiała umieszczać wciąż napływające do miasta dzieci w rodzinach zastępczych.
Po II wojnie światowej było około 3 milionów sierot wojennych. To spowodowało rozwój placówck opiekuńczych. Po 1944 dużą rolę w organizowaniu opieki na dzieckiem odegrały względypolityczne. Wtedy szkołyi placówki opiekuńcze upaństwowiono, a zakład opiekuńczy dal sierot otrzymał dumną nazv/ę „PaństwowyDom Dziecka” Władza demonstrow/ała wobec sił