Obraz (161)

Nie jest trudno zidentyfikować samo C jako dominantę w takich wypowiedziach, jak: niebo, woda, krew, trawa, łąka itp., bo te przedmioty nie posiadają określonej formy.

Nazywanie barw. Nieraz badany tylko wymienia jedną czy więcej barw na tablicach kolorowych. Jeśli po nazwaniu barw nie nastąpi interpretacja kolorowej plamy, to nie przyjmujemy tego jako wypowiedzi C. Zaznaczamy tylko w V rubryce protokółu Wyliczanie barw. Takie nazywanie barw pojawia się u chorych psychicznie, u niedorozwiniętych umysłowo i u małych dzieci. Piotrowski radzi jeszcze rozróżnienie, czy badany po wyliczeniu barw jest zadowolony z siebie, czy też usiłuje zinterpretować plamę, ale mu się to nie udaje. Może to mieć miejsce u badanych zahamowanych i w poważnych nerwicach.

Zaprzeczanie barw. Jeżeli badany mówi (przy tablicy kolorowej): To są kwiaty, ale nie dlatego, że są kolorowe, tzn. że reaguje na barwy, ale protestuje przeciwko nim i sygnujemy to jako FC. Uw^rażamy taką wypowiedź za szok barw⁷. Zaprzeczanie barw może się jeszcze inaczej wyrazić, kiedy badany zarzuca, że kolor jest niewłaściwy, np. wypowiedź na tabl. III (środek): To nie może być motyl, bo motyl nie ma czerwonych skrzydeł, albo w tabl. X (dół zielony): To nie mogą być warkocze, bo nie ma zielonych włosów. Znaczy to, że badany reaguje na barwy, ale wolałby widzieć inne kolory, czyi: wolałby mieć inne uczucia niż te, które ma.

Rzutowanie barwy na ciemne tablice. Zdarza się, aczkolwiek bardzo rzadko, że badany widzi, a raczej usiłuje widzieć obraz barw}⁷ w ciemnej tablic}⁷, np. w tabl. Y: Wspaniały kolorowy motyl, albo w tabl. IV: Trójkolorowa flaga francuska, z pionowymi pasami: niebieskim, białym, czerwonym. Piotrowski wyjaśnia to „robieniem dobre^; miny do złej gry”, tzn. że badany usiłuje narzucić sobie pogodny nastrój przy przeżywaniu stanów przykrych.

Współzależność C z innymi komponentami

W interpretacji szczególnie ważny jest stosunek sumy C do sumy M, czyli IC: IM, nazwany przez Rorschacha typem przeżywania.

Do sumy M wlicza się wszystkie wypowiedzi z M, a więc: M, MC, Mc, Mc' (zawsze po 1 pkt).

Sumę C oblicza się, dodając wszystkie wypowiedzi z C, a więc: C, CF, FC, FCc. MC, FMC, mC, Cc, nadając im następujące wartości: C - 1,5; CF - 1; FC , MC. FMC, mC - 0,5 (punkty te są już podane wyżej).

Typ przeżywania (T. P.) wyraża sposób, w jaki badany odnosi się do otaczającej go rzeczywistości i przeżywa ją. Rorschach rozróżnił sześć typów przeżywania, w zależności od tego, po której stronie tego stosunku jest przewaga:

52

WYPOWIEDZI DETERMINOWANE BARWA