Obraz3 (129)

* :s: nie jest strukturą statyczną ale dynamiczną. Źródłem jej zasilania są _z:er akcje społeczne. Człowiek porównuje się z innymi i dostrzega własną : drębność oraz tożsamość swojego najgłębszego psychicznego „Ja”.

Inną koncepcję podmiotowości na gruncie psychologii poznawczej zapropo-n:wa1 K. Obuchowski (1993). Autor wyodrębnił dwie struktury ludzkiego . Ja". :ak zwane „Ja” przedmiotowe i „Ja” intencjonalne. Są one integralnym s.szzer.tem rdzenia osobowości. „Ja” intencjonalne jest strukturą niereduko-~zmz do niczego innego, jest fenomenologicznie pierwotne. Nie da się go do niczego odnieść, gdyż ono samo jest odniesieniem. „Ja” intencjonalne to struktura skupiająca najgłębsze i najintymniejsze przeżycia, najskrytsze myśli : marzenia człowieka, tu rodzą się cele przyszłych działań w formie przeczuć . measnych impulsów do działania. Natomiast „Ja” przedmiotowe jest wtórne ■^róec ..Ja” intencjonalnego. Jednostka może do niego odnosić się, owo ..Ja" ii:niroiować i nawet kształtować. Jest to struktura fenomenologicznie wtórna ^_ :a: „Ja” intencjonalnego. Człowiek niejako dochodzi do świadomości ..Ja" nzen: znalnego w toku swego rozwoju. Rozwój osobowości, w przekcr.ar.:_ r:: autora, polega na asymilacji konkretnych doświadczeń jednostki przez z .mmma strukturę podmiotowości, tak zwane „Ja” synkretyczne, dc obszaru ..A przedmiotowego za pomocą abstrakcyjnej konceptualizacji. co z kole: ~ :~ala ..Ja” intencjonalne. Można zatem powiedzieć, że to, co zostało upo-izr_:r.e. musi najpierw zostać uprzedmiotowione, aby wyzwolić pełnię aut minii osoby ludzkiej.

W psychologii humanistycznej problem ludzkiej podmiotowości podniesio-r: i: rangi najważniejszej. Rozważania wielu autorów skupiają się na analizie różnych aspektów tego zagadnienia. Występuje wiele podejść do problemu p:<rnic:owości w zależności od szkoły psychologicznej, którą reprezentuje tary autor i filozoficznych źródeł jego teoretycznych inspiracji.

1 sobą ludzka, a zatem podmiotowość jest najwyższą wartością i głównym badań psychologii C. Rogersa. Autor analizuje funkcjonowanie cntwska w jego społecznym otoczeniu. Jednostka zyskuje samoświadomość . rmażmmść 'własnej podmiotowości w interakcjach społecznych. Tu ma n :u s: spełnienia własnej naturalnej wrażliwości emocjonalnej i moralnej 2. r—iw spontanicznej wrażliwości może dokonywać się na dwóch drogach larurałnej i sztucznej. Naturalna występuje w codziennych szczerych, auter.-fyumyih kontaktach z innymi ludźmi i raczej jest rzadziej spotykana we w ero mięsnym. dynamicznym i pełnym sprzeczności świecie. Częściej występują stctsanki nieautentyczne. rywalizacja, walka o wpływy W takim świecie ludne tracą pierwotną wrażliwość. Można ją częściowo odzyskać poprzez i.tsiruzze spotkania w grupach terapeutycznych. w których jednostka ludz-£_i p:-£m::::w:iz odreagowuje stresy dnia codziennego, wyzwala emocje i szyci __;e izmych do podobnych działań Podmiotowość ujawnia się tylko w szcze

rym. . otwartych kontaktach międzyludzkich.

35