tacji plam. W wypowiedzi c' kolor rzadko jest widziany jako pstry, ale zazwyczaj jakc jednolity czarny, najwyżej z niuansami czarnego.
Każda grupa wypowiedzi c i wypowiedzi c' mogłaby być wyrażona w trzech sygnaturach: c, cF, Fc i c\ c'F, Fe. Piotrowski uważa jednak, że wystarczy po dwie sygnatur, na każdą grupę: c, Fc oraz c\ Fc'. Bierze pod uwagę fakt, że cF i c'F oznaczają wypowiedzi, w których forma odgrywa drugorzędną rolę, nie jest wyraźnie sprecyzowana można więc oznaczyć ją przez ± jako formę mglistą i wtedy zamiast cF i c'F będziem; mieli Fc± i Fc'±.
Redukujemy więc wypowiedzi światłocieniowe do dwóch w każdej grupie Sygnaturą c oznaczamy takie wypowiedzi, w których forma nie odgrywa żadne roli, tylko sam ciemny kolor, jak np. czarna noc, węgiel, czarna mgła, zmora nocna. Sygnaturą Fc' oznaczamy wypowiedzi, w których forma wyraźnie występuje, a na drugim dopiero miejscu ciemna barwa: czarny motyl, czarny but, ciemna piwnica, kobieta w czarnym szalu.
Jako c' Piotrowski oznacza również te wszystkie wypowiedzi, które wyrażają uczucie wstrętu, odrazy i są związane ze słowami: brud, brzydota, okropność, jak np.: To jer ohydne, obrzydliwe; Wygląda brudno i śluzowato', Coś okropnego, przerażającego.
Aby wypowiedź zasygnować c, muszą być przy interpretacji brane pod uwagę cienie w szarym kolorze, np: Góry pokryte roślinnością', Letnie chmury, rentgen w jasnym kolorze. Większość rentgenów sygnujemy c', ponieważ są czarne lub ciemne.
Sygnujemy Fc, jeśli występuje wyraźna forma, przy uwzględnieniu cieni w szarym kolorze, np. tabl. IV, cienie w górnej części: Twarz dziecka ze śmiejącymi się oczyma, cała tabl. IV: Skóra zwierzęca z głową, z nogami.
Sygnatury c' i c mogą występować łącznie z C lub M, np. Cc tabl. VIII (niebieski środek): Woda ze światłami i cieniami na powierzchni, albo Mc' tabl. III: Tanowie czarno ubrani kłaniają się sobie, albo FMc' (tabl. V): Lecący czarny ptak, lub mc (tabl. VI, połowa plamy): Fale oceanu rozbijające się o brzeg.
Przy wypowiedziach kombinowanych, oznaczanych przez kilka sygnatur łącznie, przestrzegamy następującej kolejności: ruchy, kolory, światłocienie. Czasami, gdy światłocienie są bardzo ważne, np. tabl. VII: Gęsty jasny dym podnosi się, gdy kładzie się mokre drzewo na ogień, wypowiedź można podzielić i zasygnować: Gęsty jasny dym c, unoszenie się dymu m.
Ocena liczbowa wypowiedzi światłocieniowych
Ze względu na rzadsze występowanie wypowiedzi c i c' niż wypowiedzi C Piotrowski ocenia:
56
WYPOWIEDZI DETERMINOWANE ŚWIATŁOCIENIEM I CZERNIĄ