Obrázek (44)

wiek wierzący, laureat Nagrody Nobla wyklucza rozwiązania siłowe i opowiada się za pokojowym rozwiązywaniem sporów i konfliktów porozumieniami (szczególnie po strajkach czerwcowych 1995 r.). W obrębie wartości akceptowanych pojawia się aktywizm, otwartość polityczna, kreacyjność. Wałęsa jako praktyk odrzuca szablonowość i schematyzm, afirmuje twórczą kooperację i porozumiewanie się.

Do ważnych cech Wałęsy w okresie prezydentury należy stałe rozwijający się talent polityczny, skuteczność, umiejętność analizy i przewidywania rozwoju wydarzeń społeczno-politycznych. Prezydent potrafi nie tylko „czekać i patrzeć” i powstrzymywać się przed nieprzemyślanymi decyzjami, lecz wykazywać inicjatywę, dynamicznie działać i podejmować w odpowiednich warunkach właściwe decyzje. Nie unika odpowiedzialności za nie, nie obawia się ryzyka i gdy decyzje nie osiągają zamierzonych skutków (np. decyzja poparcia BBWR), potrafi myśleć samokrytycznie i wyciągać właściwe wnioski na przyszłość. Wałęsa w okresie prezydentury stał się politykiem w pełni dojrzałym, dalekowzrocznym i potrafił powiązać wymogi skutecznego działania z zasadami moralno-społecznymi, szczególnie z przestrzeganiem reguł demokratycznych.

ORIENTACJE

TEORETYCZNE I METODOLOGICZNE

♦

Przedstawiona wcześniej psychologiczna charakterystyka rozwoju osobowości Wałęsy dotykała w wielu miejscach ogólniejszych problemów teoretycznych, szczególnie w związku z zaiysowaną koncepcją struktury Ja. Unikaliśmy wszakże szerszych informacji na temat podejmowanych przez psychologów prób analizy osobowości wybitnych ludzi, metod opisu ich osobowości i wyjaśniania ich drogi życiowej, zachowań i wyborów moralnych, społecznych, politycznych.

Obecnie przedstawiamy ważniejsze tendencje teoretyczne i metodologiczne w tej problematyce, koncentrując uwagę na tzw. psychobiografii w ujęciu czołowego jej przedstawiciela Mc Kinleya Runyana (patrz s. 115 —121).

Psychohistoria Erlksona

Analiza życia i osobowości polityka, męża stanu, tzw. postaci histoiycznej może się odbywać na podstawie różnych założeń teoretycznych i metodologicznych.

W literaturze zachodniej analizy takie przeprowadza się często opierając się na przesłankach psychoanalitycznych. Tego typu analizy zapoczątkował sam Freud, który

I I I