P1010346

17. IV 165

w dzieciństwie wilka. Innym animalnym ostrzeżeniem jest spotkanie ze żbikiem - w ciemnym lesie „coś parschnęło, syknęło, dwie źrenice dzikiego żbika jak dwie krwawe iskry zaświeciły”²³. Ale te przestrogi docierają do Beniamina zbyt późno. Wymowa powieści nie jest jednak tak jednoznaczna, jakby się to w uproszczeniu mogło wydawać. Kazimiera Szczuka wskazuje na cechy Aspazji jako sobowtóra Beniamina, na ich zrośnięcie ze sobą. Aspazja to część wyparta Beniamina, związana ze zmysłowością, twórczością, seksualnością²⁴.

I na zakończenie jeszcze jeden - lecz zupełnie nietypowy - drapieżca. To wspomniany już tu doktor Weyland z powieści Suzy McKee-Charnas Gobelin z wampirem. Jest on współcześnie jedynym przedstawicielem jakiegoś innego gatunku niż otaczający go ludzie. Żywi się oczywiście ich krwią, ale stara się ich nie zabijać. Podczas wykładu antropologicznego doktor Weyland „z wdziękiem opowiada o własnej naturze”, co drażni jedną ze słuchaczek, która rozpoznała w nim wampira²⁵. Przedstawia siebie jako „podróżnika w czasie”. Nie jest to jednak zależność od czasu lunarnego. Doktor Weyland raczej zależy od „czasu geologicznego”²⁶. Ma bowiem zdolność zapadania na kilkadziesiąt albo i więcej lat w sen, podczas którego spowalnia własny metabolizm, niejako zawiesza funkcje swojego organizmu. Wszystko to po to, by obudzić się w nowym środowisku, które nie zna już jego przyzwyczajeń. Po każdorazowym przebudzeniu musi oczywiście przystosować się do nowych warunków, co nieraz sprawia mu wiele trudności²⁷.

²³    N. Żmichowska, Poganka. Opracował T. Żeleński (Boy). Wydanie drugie, przejrzane, Wrocław 1950, s. 142-143,146,56,149,92.

²⁴    K. Szczuka w swej pracy doktorskiej interpretuje wilcze motywy w Pogance również poprzez odczytanie licznych odniesień do wilka w twórczości współczesnej pisarki Angeli Carter. Por. też książkę K. Szczuki, Kopciuszek, Frankenstein i inne. Feminizm wobec mitu, Kraków 2001, s. 60-65.

²⁵    K. Kaczor trafcie zwraca uwagę na kobietę jako następczynię Van Helsinga. „Tradycyjnie identyfikacji wampira dokonuje osoba narodowości holenderskiej. Katje de Groot pochodzi z rodziny Burów - potomków holenderskich osadników w Afryce Południowej” (Od DracuH..., s. 49). Jednak kompetenqe Van Helsinki w walce z wampirami są podważane (por. przypis 23 w rozdziale 15 i przypis 10 w rozdziale 20).

²⁴ Powieść została poświęcona pamięci Loren Eisley. „Nigdy się nie spotkałyśmy, ale to właśnie w jej pracach zetknęłam się z problematyką czasu geologicznego. Postać wampira, który jest bohaterem mojej powieści, tam właśnie ma swoje źródło” (S. McKee-Charnas, Gobelin z wampirem, s. 6).