P1010368

Wynikiem działania wymienionych procesów jesi powstanie złożonych blaszek miażdżycowych Złożone blaszki miażdżycowe charakteryzują się zlewaniem pozakomórkowych złogów cholesterolu, które tworzą tzw. rdzeń lipidowy blaszki Rdzeń ten wypełniają estry cholesterolu oraz martwicze resztki tkankowe pochodzące z komórek piankowatych, a także z lipoprotein surowicy (95.282).

Bezpośredni wpływ na rozwój zmian miażdżycowych mają makrofagi. Są one stałym źródłem chemokin, cytokin, czynników wzrostowych i enzymów proteolitycznych (178). Pod wpływem takich czynników jak białko chemotaksji monocytów (MCP-1) oraz czynnika aktywacji kolonii makrofagów (MCSF) następuje napływ monocytów do zmiany miażdżycowej. Makrofagi aktywują również limfocyty T. w czym pośredniczy głownie interleukina 2. Generowane przez makrofagi czynniki wzrostowe takie jak płytkowy czynnik wzrostu (PDGF), czy insulonopodobny czynnik wzrostu (IGF), pobudzają komórki mięśni gładkich, które migrują z środkowej błony tętnic do błony wewnętrznej. Na proliferację komórek mięśni gładkich wpływają zmodyfikowane LDL (9.16.178).

Ryc. 1. Rola makrofagów w rozwoju blaszki miażdżycowej.

Do najważniejszych metaloproteaz wydzielanych przez _ma*tofaq, należą stromielizyna i kolagenaza Enzymy te trawią zrąb tącznotkankcw . otoczki blaszki miażdżycowej. Z drugiej strony, wytwarzany przez limtocyty T interferon y hamuje syntezę kolagenu przez komórki mięsni gładkich i może wywoływać ich zaprogramowaną śmierć (apoptozę). Działając synergistycznie wspomniane procesy osłabiają wytrzymałość otoczki łącznotkankcwej. Wykazano, że blaszka miażdżycowa pęka w miejscach, gdzie naciek komórek zapalnych jest szczególnie obfity (95,333).

Dużą rolę w procesie destabilizacji zaawansowanych pMek miażdżycowych i powstawaniu pęknięć w ,ch obrębie odgrywaj enzym proteolityczne uwalniane przez makrofagi i komórki tuczne    ⁷

W świetle aktualnych doniesień, coraz więcej danych potwierdza rolę mastocytów w destabilizacji blaszki miażdżycowej (164) Duże ilości tych komórek spotyka się w ścianie miażdzycowo zmienionych naczyń wieńcowych (168) Obecność mastocytów stwierdzono w blaszkach pękniętych i materiale ze zmian miażdżycowych, pochodzącycn cd pacjentów niestabilnych wieńcowo (148,238). Mastocyty wydzielają dwa wysoce specyficzne enzymy wykazujące aktywność proteaz serynowych tryptazę i chymazę. Enzymy te posiadają zdolność do trawienia elementów włóknistych tkanki łącznej Chymaza może bezpośrednio degradować takie białka jak kolagen, elastynę, lamininę i fibronektynę Tryptaza wykazuje aktywność proteolityczną jedynie wobec fibrcneklyny. Ponadto oba te enzymy posiadają zdolność aktywowania proenzymów metaloprotemaz degradujących substancję międzykomórkową tkanki łącznej

W rejonie brzeżnym blaszki miażdżycowej, na granicy ze zdrową

błoną wewnętrzną, czyli w miejscu, w którym najczęściej dochodzi do pęknięcia blaszki miażdżycowej, znacznie wzrasta aktywność takich metaloproteinaz jak kolagenazy. stromelizyny i zelatynazy B (157j

1.2. Rola śródbłonka w patogenezie miażdżycy i zaburzenia związane z jego dysfunkcją

Śródbłonek naczyń jest aktywnym organem wydzielającym szereg czynników humoralnych. regulujących skurcz i rozkurcz naczyń, aktywacje płytek krwi. koagulację i fibrynolizę jak również proliferaqę i różnicowanie komórek mięśni gładkich naczyń krwionośnych (256)

9