P1520574

cukru zapasowego, aminokwasów cukrotwórczych oraz kwasów tłuszczowych. W procesach tych powstają toksyczne dla orgamzmu związki ketonowe. Pojawia się choroba nazywana cukrzycą.

Somatostatyna działa zarówno w obszarze samej trzustki, hamując wydzielanie insuliny i glukagonu, jak i w przysadce, gdzie hamuje wytwarzanie hormonu wzrostu. W warunkach fizjologicznych insulina i glukagon, przy udziale somatostatyny, utrzymują, na zasadzie ujemnego sprzężenia zwrotnego, prawidłowy dla organizmu poziom cukru we krwi krążącej, mimo okresowych jego dopływów z przewodu pokarmowego oraz ubytków w czasie intensywnego wysiłku fizycznego.

I.5.2.7. Szyszynka

Szyszynka jest małym gruczołem wydzielania wewnętrznego położonym w międzymózgowiu, w pobliżu III komory mózgu. Zbudowana jest z komórek - pinealocytów wytwarzających hormon - melatoninę, która jest pochodną aminokwasu tryptofanu. Czynności wydzielnicze szyszynki kontrolowane są pobudzeniem siatkówki oka przez promienie świetlne. Informacja od siatkówki przekazywana jest do szyszynki nerwami czuciowymi. W czasie silnego pobudzenia siatkówki (intensywne oświetlenie) aktywność wydzielnicza szyszynki jest ograniczona. Sekrecja melatoniny ma miejsce podczas ciemności. W nocy, intensywnie wydzielana melatonina hamuje aktywność ruchową i metabolizm. Czynność szyszynki uzależniona jest nie tylko od rytmu dobowego oświetlenia, lecz także od zmiennej w różnych porach roku długości dnia świetlnego. Melatonina wytwarzana w szyszynce oddziałuje na podwzgórze i przysadkę, wywołując synchronizację między porą roku a zdolnością rozrodczą samicy i samca. W wyniku tej synchronizacji u wielu gatunków, np. u owiec, koni, saren i jeleni, młode zwierzęta rodzą się w sezonach, w których w środowisku istnieją najkorzystniejsze dla ich przeżycia i rozwoju warunki.

I.5.2.8. Hormony tkankowe

Liczne, pojedyncze komórki lub małe ich skupiska, które nie tworzą gruczołów, produkują i wydzielają do otaczającego je środowiska substancje regulacyjne o cechach hormonów. Substancje te przenikają do krwi pobliskich naczyń włosowatych i z krwią docierają do bliskich lub bardzo odległych miejsc docelowych. Najwięcej takich skupisk komórek znajduje się w ścianach przewodu pokarmowego. Wytwarzają one związki peptydowe odgrywające znaczącą rolę w lokalnej regulacji czynności przewodu pokarmowego, ale także w regulacji innych narządów. Szczegółowsze informacje na ten temat zostaną podane w rozdziale poświęconym trawieniu.

47