P1010392

Edvard Munch Wampir, 1893, litografia

-1871 roku, zakończonej haniebną klęską Francji Zepsuta i psująca wszystko dokoła Nana jest nie tylko emanacją ówczesnego społeczeństwa francuskiego, ale i mitem seksualnym kobiety budzącej nieprzeparte pożądanie, jednocześnie przerażającej i podbijającej swym pięknem uwodzicielskim zarówno mężczyzn, jak i kobiety (por. C. Becker, Zola, w: Dictiormaire des litteratures de langueJranęaise, Paris 1984, s. 2541). Znamienny jest także „motyw Messaliny” (por. przypis 16): gdy Nana nagle wyjechała z Paryża, opowiadano sobie o jej niezwykłej karierze na Wschodzie oszałamiającej nałożnicy bogaczy, tajemnego bóstwa obwieszonego drogocennymi klejnotami Miała bawić się obcinaniem głów niewolnikom w Kairze.

¹⁹ S. Przybyszewski, Edvard Munch (przedruk z: Na drogach duszy, Kraków 1900), Warszawa 1983, s. 35,40,41-42. Slavoj Ziżek zwraca uwagę na anamorfotyczne zniekształcenia twarzy na takich obrazach Muncha, jak Krzyk, Wampir i Pocałunek, widząc w nich analogię do twarzy Upiora Opery (Uintraitable..., s. 98-101, por. rozdział 12).

“ Por. W. S. Reymont, Lato 1894 za granicą. Wydal z autografu T. Mikulski, Wrocław 1948, s. 24.