Wchłanianie przez pilica jest upośledzone pr/y niewydolności miąższu płucnego.
Wchłanianie z przewodu pokarmowego główna droga wchłaniania
Mechanizmy wchłaniania
* dyfuzja bierna - substancje lipofilnc
■ dyfuzja przez kanały jonowe - substancje o małej masie cząsteczkowej
■ cndocytoza pochłanianie przez komórki dużych cząsteczek
■ transport aktywny - wbrew gradientowi stężeń, proces energochłonny
Odcinki przewodu pokarmowego, w których zachodzi wchłanianie a Jama ustna nikotyna, kokaina, cyjanki, alkohol
■ Żołądek
✓ kwasy oraz bardzo słabe zasady (kofeina)
s pr/y diecie bogatej w tłuszcze wzrasta wchłanianie substancji lipofilnych
■ Jelito cienkie
✓' słabe kwasy i zasady, lipofilnc nicclektrolity
✓ nic wchłaniają się substancje silnie /jonizowane, nierozpuszczalne i nietrwałe
■ Jelito grube woda
• Odbytnica!!!
Substancje wchłonięte w żołądku i jelicie cienkim za pośrednictwem krążenia wrotnego docierają najpierw do wątroby. Związki wchłaniające się w pozostałych odcinkach przewodu pokarmowego docierają do krążenia centralnego z pominięciem wątroby.
Czynniki wpływające na wchłanianie ksenobiotyków z przewodu pokarmowego
■ Dieta
Z metale ciężkie lepiej wchłaniają się w obecności białek Z tłuszcze zwiększają wchłanianie substancji lipofilnych
■ Stopień rozdrobnienia
■ Wick
■ Stan błony śluzowej (owrzodzenia)
■ Interakcje pomiędzy związkami
■ Tempo pcrystaltyki
Dystrybucja ksenobiotyków
A. we krwi
■ wiązanie z białkami osocza (głównie albuminami)
■ wiązanie z krwinkami
■ frakcja wolna
B. w narządach wiązanie z białkami wewnątrzkomórkowymi
■ ligandyna wątrobowa - wiąże ksenobiotyki o charakterze kwasów
■ białka nichistonowc chroma ty ny - wiążą rtęć i ołów w jądrach komórek wątrobowych i nerkowych
* metalotioncina
p występuje głównie w cytoplazmic komórek wątrobowych i nerkowych, także w enterocytach i mózgu J reguluje stężenie miedzi i cynku w organizmie Z wiąże także inne metale, min. kadm i rtęć
* białka mięśnia sercowego - wiążą glikozydy nasercowe
■ białka endometrium - wiążą estradiol
Kumulacja w tkance tłuszczowej
■ Dotyczy związków silnie lipofilnych (insektycydy, polichlorowane bifenyle, dioksyny, tiobarbiturany).
■ Kumulowane substancje rozpuszczają się w lipidach, pozostając w stałej równowadze z frakcją wolną związku we krwi.
■ Ogranicza toksyczność związków, zmniejszając ich stężenie w innych przedziałach.
■ Podczas głodzenia wzrasta ryzyko uwolnienia dużych ilości skumulowanych związków do krwiobiegu. i Kumulacja może być długotrwała, np. okres póltrwania DDT w tkance tłuszczowej wynosi 4 lata.
Kumulacja w tkance kostnej
■ Kumulacja polega na łączeniu się cząsteczek ksenobiotyku ze składnikami hydroksy apatyt u " Związane jony mogą zachowywać się obojętnie lub uszkadzać kość, np. fluor
■ W miarę przebudowy kości przez osteoklasty, związane cząsteczki są uwalniane do krwiobiegu
■ Dotyczy np. fluorków, strontu, ołowiu, radu, tetracyklin