PB170246

324 14 Urazy

324 14 Urazy

u

nieć pr/cs/koiłn w odpły wie płynu mozgo wo-rdzeniowe-go. Paul powoli poddaje się. ale w porę przychodzi Greg i rozwiązuje zagadkę: w prawym tylnym rogu komory bocznej jest widoczna krew. która tworzy delikatną granicę plyn- plyn z płynem mózgowo-rdzeniowym. Gdzieś w okolicy musi być krwawienie śródmiąższowe, które przebiło się do układu komorowego. Najmniejszy nawet skrzep krwi pochodzący z tego źródła może zamknąć wodociąg łączący trzecią i czwartą komorę i spowodować powstanie wodogłowia, wymagającego wykonania chirurgicznej wcntrikulostomii. Pacjent A zostaje natychmiast przeniesiony na salę operacyjną oddziału neurochirurgii.

Pacjent B

I Tymczasem do TK wjeżdża następny ciężko ranny pacjent I <B. nazwisko nieznane, mężczyzna, wiek ok. 45 lal).

O czym Paul musi pamiętać przy urazach deccleracyjnych?

Paul wie. ze jednym z głównych problemów u pacjentów po wypadkach drogowych i po ■ innych urazach d«< oleracyjoych są uszkodzenia aorty. Szansę na przeżycie mają tytko d chorzy, u których jest zachowana ciągłość przydanki, czyli zewnętrznej warstwy ściany aorty Luk aorty jwl przytrzymywany na swoim miejscu przez odejścia naczyń szyjnych i wiązadło tętnicze (pozo* stałość płodowego przewodu tętniczego Botalla; wiązadło biegnie między górną powierzchnią początkowego odcinka lewej tętnicy płucnej i dolną powierzchnią luku aorty, przebiega ono w kierunku gór no bocznym, a jego koniec znajduje się na poziomie odejścia lewej tętnicy podobojczyfcowej od aorty). Oz*vnęć-dzwsiąt procent pęknięć aorty rozpoczyna się tuż a węzadłem tętniczym. Może im towarzyszyć rozwarstwienie ściany naczynia.

Zdjęcie rentgenowskie i TK klatki piersiową: Na zdjęciu klatki piersiowej wykonanym w innym szpitalu jest widoczne poszerzenie śródpiersia (rye. I4.28a). Z lego powo-dii pacjent, będący w stanic stabilnym, został natychmiast przewieziony do tutejszego szpitala. Paul rozpoczyna badanie TK klatki piersiowej w protokole na rozwarstw ienie ściany naczynia. Badanie to jest wykonywane przed i po podaniu środka cieniującego (rye. I4.28b).

Uszkodzenie aorty: Całkowite pęknięcie aorty prowadzi do śmierci Niecałkowite pęknięcie aorty (rye. M.Na) w S0% przypadków powoduje poszerzenie iródpicnia. W 50% przypadków jesl widoczna jednocześnie krew w jamie opłucnej. Pęknięcie aorty najłatwiej ocenić w spiralnej TK. która umożliwin wykonanie trójwymiarowej rekonstrukcji aorty lub uzyskanie obrazu dwuwymiarowego w cienkich warstwach, Jeśli nie ma dostępu do spiralnej TK. należy wykonać oortografię metodą cewnikowania / nakłucia tętnicy udowej. Naturalnym następstwem nic-Icc/oncgo niepełnego pęknięcia aorty jest tętniak rzekomy (rye. l-ł.29b-«l). Często towarzyszy mu ro-warnwienk ściany aorty (rye. I4,29c, patrz teżstr. 79).

Uszkodzeni* serca: W urazach dceclcracyjnych jest aołiw: również uszkodzenie serca. Krwawienie do worka osierdziowego. prowadzące do lamponady. jest najczęstszym uszkodzeniem wymagającym interwencji chirurgicznej. Przyczyną lampo nady serca może być także uraz penetrujący, na przykład rana kłuta (rye. 14.290 lub postrzelenie. Płyn w worku osierdziowym powoduje ograniczenie ruchów serca i tym samym /mniejsza przepływ krwi przez serce - dlatego szybkie dokonanie rozpoznania ma ogromne znaczenie.

/Obraz poszerzenia śródpiersia na zdjęciu rentgenowskim klatki piersiowej mogą również dawać: tętniaki • aorty (patrz sir. 85). tluszczakowatość śródpier\>o(ryc M.29g) oraz dobrze rozwinięta grasica u raemowłąt

Paul w skupieniu ogląda obrazy TK. Rozpoznaje tętniaka rzekomego łuku aorty. Późniejsza aortografia potwierdza to rozpoznanie (rye. 1431).

Pacjent C

A oto do sali rcsuscylacyjnej wjeżdża trzecia ciężko ranna osoba (C. nazwisko nieznane, kobieta, wiek ok. 45 łat). Pacjentka jest przytomno, oddycha samodzielnie. ma założone wkłucia do żył obwodowych i sztyw- I ny kołnierz na szyję. Przy aparacie USG siedzi Jocy.

Lista kontrolna

■ TK klatki piersiowej po urazie wiełonarządowym

■ Czy jest krwawienie w śródpiersiu?

| • Czy wszystkie duże naczynia są prawidłowe?

• Czy w śródpiersiu znajduje się powietrze?

I • Czyjciti płyn w worku osierdziowym?

Zdjęcia rentgenowskie klatki piersiowej i żeber Wydaje się. że klatka piersiowa jest w granicach normy. Siniak na skórze i ból w bocznej części klatki piersiowej po stronic lewej skłaniają do wykonania zdjęcia żeber (rye. 14 Jla). Uwidocznione /ostaje złamanie ósmego żebra.

i Stwierdzenie złamania kości w dolnej połowie klatki, f piersiowej powinno nasuwać podejrzenie poważnego • uszkodzenia leżących pod nią narządów jamy brzusznej I wymaga wykonania badania USG lub TK jamy brzusznej.

Ryc I4.28a Jest to zdjęcie klatki piersiowej. z powodu którego pacjent zostat natychmiast pwwłony do centrum kemu urazów, śród* pk«j*e górne wydaje się byd poszerzone. jesteś pewien, te pacjent byt właściwie ułożony do zdjfda? b Bkrz się do roboty i na kolejnych warstwach prześledź tuk aorty i jego gałęzie W wyobraźni spróbuj zbudować trójwymiarowy model luku A teraz spróbuj go obrócić.