14.1_Uraz weetonariądowy 323
Ryt i 4.24a ftoiwuc battofliflTK wykonane wkrótce po przywiezieniu rannego pa<jeniu na odd;>.if ratunkowy Po stronic prawtjj, w obrębie tkanek miękkich głowy, jest widoczny duży krwrak. Nic m.i < «h obrzęku mózgu; struktury linii poirodkowej nie są przemieszczone, b Kilka godzin później pacjent zapadł w śpiączkę. Powtórne badanie ujawnia obecność typowego krwiaka nadtwardówkowego w prawej okolicy czołowej. Tylna granica krwiaka znajduje się do przodu od szwu wieńcowego (strzałka). Powierzchnia mózgu jest silnie uciśnięta (.efekt miota parowego"). Unia połrodkowa jest teraz przemieszczono na stronę lewą o ponad 1.5 cm. Nie tylko mózg. al« również zaopatrujące go tętnice mózgowe są przemieszczone i wskutek tego wciśnięte pod sierp mózgu i namiot móżdżku. Zcby uratować tego piKjent.i jest konieczne natychmiastowe wykonanie kraniotomii odhaczającej, c Badanie kontrolne wykonane po kramotomn przedstawia fatalne skutki przemieszczenia linii pośrodfcowej. Po stronie prawej obszary mózgu zaopatrywane przez tętnicę przednią i tylną mózgu oraz część obszaru zaopatrywanego przez tętnicę środkową mózgu są obrzęknięte, mnią zmniejszoną gęstość - wskazuje to na zawal mózgu. W prawej okolicy ciemieniowe/ Jest jeszcze jedno ognisko krwotoczne - powstałe w wyniku uszkodzenia urazowego lub zawału krwotocznego. W przestrzeni nadtwardówkowej ukazana jest niewielka ilość powietrza pozostałego po zabiegu operacyjnym. Przemieszczenie linii pośrodko-wej zmniejszyła się tylko nieznacznie - teraz jest ono spowodowane wyraźnym obrzękiem prawej półkoli.
d Ton noworodek spadł ze ttolu w czasie przewijania. W prawej okolicy czołowej widać krwiak nadtwardówfcowy któremu towarzyszy poważny uogólniony obrzęk mózgu.
Ryc 14 24# U tego pacjenta, po strome Jtwj. iesł *k«tfc kraul podtwardówkowy oraz poważne krwawień* do imąmu mózgu w o4of«qr óeoserwo-wo-pot/<znq Ogwrsfco kraiwurw rąlniijrbidfr wę warstwową. Efekt mavy towarzyszący obu fsroce-*om chorobowym .»-atiiaw uolcasftaw ■ powoduje znaczne prmunące ku p ośrodkowy, co prandopodobme jest również prjjojną wodo, głowi# zamykającego w prawej komorze bocznej Tylny róg komory bocznej prawej jest im poszerzony. Ciągła produkty# płynu mózgowo-rdzeniowe go dodatkowo przyczynia ałę do wzrostu oirm śródczaszkowego 4ky papnt miał szansę poegc jest konteerne <żw wgrane urMimmua układu morowego
b U umego paciane# uraz ettdnMii dopro-wadzd do stłuczema mózgu w ofcetcy ttaemtj prawq (oraz do złamanie, ruewndocaeego przy lydi usauimdiflbu) j rowarryszacyrm iwtateoe-rru conOB<oup w ofcofccy sfcwowrj lewej
| Krwiak podtwardówkowy
a
czcnią mózgu, co zdecydowanie pogarsza rokowanie. W znacznie lepszej sytuacji są pacjenci, u których po okresie bezobjawowym pojawiają się symptomy podostrego krwawienia podnean/ón-kowego. Im dłuższy jest okres beżóbjuwowy. tym większe są szanse chorych na przeżycie. Leczenie krwiaku podtwardówkowego. zarówno ostrego jak i podostrego, polega na drenowaniu krwiaka pracz jeden lub kilka otworów trcpunncyjnyclt. nawierconych w czaszce lub ewakuacji chirurgicznej metodą otwartą po uprzedniej kraniotomii. Przewlekły krwiak podmardów-kawy (ryc. I4.25b) przez wiele tygodni po urn/.ic może nie dawać ohjuwów klinicznych. Jeśli jest laka konieczność, drenuje się go przez otwór trcpanacyjny.
Krwiak śródmózgowy; W następstwie poważnego stłuczenia mózgu może również powstać krwiak sródma/go wy (ryc I4,26a). l eczy się go mctodumi chirurgiczny -mi. Po urazach decclcrucyjnych spotyka się uszkodzenia typu conp i conire-coup (dla garstki osób nieznających francuskiego: uderzenie i odbicie). Mianem uszkodzeń
eontre-coup określa się kretaietu « abunck wnipi leżących po stronie przeciwległej do inkjKi urazu (ryc, 14246). Ponadto w okolicy UB może wystąpić mmią naiilnnr lnm»nniirjimtiifti~r>mfoh—r widoczni «rób ręhac bruzd w potraci ddńnjch, jasnych han lab kropek fryc. 14.27) Krwawienie podpyiyMnar (&AH - subarochnoUI hemorthatie). gdy brak mu w ajaa-dzic. jest spowodowane najczęściej pęfcinęcm Ipaśj śróde/as/kowego (patrz ar. 235. nral/tał 111.
Paul ma mętlik w głowie, ale w lumen decyduje «ę porta-wić diagnozę: nad zakrętem czołowym górnym po stronie lewej jctf widoczny klasyczny krwiak nadiwardbwkowy. Skóra w lej okolicy jest obrzęknięta na rkinck urazu bezpośredniego. Braedy są zaciĆBśęlc i zwMucjaznncjcal zróżnicowanie pomiędzy istotą białą i inną tzan^co wskazuje na lokalny obrzęk mózgu. Bruzdy w prawej okolicy potylicznej są wypełniooc krwią. JcM to krwawienie pndpa-jęczynówkowc stanowiące część Ićnnmcmi nwwuęi Układ komorowy jest znacznie porani więc musi 1
Ryc 14.250 Ten pacjent uczestniczył w wypadku samochodowym j doznał urazu głowy. W konsekwencji doszło u niego do powitania dużego krwiaka podtwardówkowego po stronie lewej, rozciągającego się nad powierzchnią mózgu I powodującego istotne przemieszczenie linii pośrodkowej. Stłuczenie mózgu doprowadziło do krwawienia ś/ódmó-zgowego, które jest widoczne w lewej okoS-cy czołowej. Obustronnie jest widoczna krew w przestrzeni podpajęctynówkowej (dla porównania obejrzyj lyc, 14.27). U tego pacjenta również jest niezbędna natychmiastowa interwencja chirurgiczna.
b Ta kobieta uderzyła głową w niski sufit w piwnicy. Od tego czasu skarży się na ból DU wy. W badaniu TK głowy ukazany przewlekły krwiak podtwardówkowy po stronie prawrj 1 poziomem płyn -płyn (płyn surowiczy znajdujący nad erytrocytami w odpowiedniej części krwiaka) i niewielkim efektem masy
| Krwiak śródmóigowy t krwawieniem podpajęaynówkewym a b
Hyc. tOTi gHfl jnt radoaw monad w krwmUnw ptapątajaftałem straalkal Móramy towwrrywyta un mózgu w pkałg połykom i MM conrjam-Wm MM| Hi j uimgę na bundę wgp**' nroną MM o I gptoao
bśwwronra prową| jtsł rtamawitz rugniti
nlwilalenwk>MiipDldaa»<an> udaratfńa m Halowym prętem Co nabawi. jadpwą mzgramdkwaołcsa nwmntianąwjw oda amńt |B H HW