J-
3
KSZTAŁCENIE- najczęściej jest promowane jako namzanic i uczenie się. Planowe, wielostronne działanie ukierunkowane na realizację wyznaczonych celów wymagające systematycznego, długotrwałego wysiłku. Umożliwia osiąganie nie tylko określonego zasobu wiedzy, umiejętności, nawyków ale taloc zmierzające do wielostronnego rozwoju sprawności umysłowych, zdolności i uzdolnień, zainteresowań i zamiłowań, przekonań t postaw.
NAUCZANIE - planowe, systematyczne organizowanie sytuacji dydaktycznych, których istotą jest stymulowanie uczenia się.
UCZENIE SrĘ - planowy, zmieniany i złożony proces zmian, którego siłą napędową są dostatecznie silne motywy uczenia się a rezultatem zmiany, tj. określone wiadomości, umiejętności, nawyki opierające się na bezpośrednim i pośrednim poznaniu oraz doświadczeniu w loku którego powstają nowe farmy zachowania się i działania lub ulegąją modyfikacji zachowania wcześniej nabyte.
PROCES NAUCZAN1A-UCZENIA SIĘ - „zbiór powiązanych ze sobą czynności uczniów i nauczyciela, waninkąjących się wzajemnie i podporządkowanych realizacji wspólnego celu, jaldm jest wywołanie u dzieci, młodzieży lub osób dorosłych pewnych zamierzonych i względnie trwałych zmian" (Kupisiewicz).'
Lata ortodoksji (wierność doktrynie) to laia 30-60 dominacja metodologii pozytywistycznej, centralizacja, tendencja do eliminacji odmiennych poglądów, uwulniania się od wartości własnego systemu poiitycznego-gospodarczego.
W PRL -dominacja zdogmatyzowartej wersji rosyjskiego sinikruraiizmu, dążenie do ustalania prawidłowości naukowych, monolityczna interpretacja, zamknięcie się przed „urną" wiedzą
ttta heteredolojI tnieprawowiernoset), tóTala 70-80. To pojawienie się wariantów „anty" i „neokrytycznych i opozycyjnych wobec dominującego paradygmatu. Ścieranie się teorii, relatywizacja. W PRL - wzrost napięć politycznych i społecznych, obrona przed „korozją” powodowała rozwinięcia ortodoksyjnej „socjalistycznej” teorii wychowania
Lata heterogaucznnścl (niejednorodności) to tata 90, okres dyskutujących ze sobą, ale komplementarnych różnych teorii i szkól naukowych. Postmodernistyczny zachwyt różnorodnością, ambiwalcncja (przcciwstawność) etyczna W LU RP -
zaistnienie pełnej mapy teorii pedagogicznych, ale nie skonsumowanych społecznie. Pluralizm jako szansa odnowy w teorii pedagogicznych.
Zdaniem Z Kwiecińskiego możliwe są trzy dopełniające się strategie rozwoju badań edukacyjnych.
1. powinna polegać na sporządzaniu map współczesnych teorii pedagogicznych w swiecie i wspieranie pluralizmu w odradzaniu iię wszystkich podstawowych paradygmatów, teorii i „białych plam” problemowych t. to rekonstrukcja najbardziej zaawansowanych w świccie metadyskursów krytycznych
1, opiera się na poszukiwaniu najfajniejszych teorii zrodzonych wobec podobnych jak obecnie w Polsce sytuacji i wyzwań liębokicgo kryzysu i zasadniczego przełomu.
Tekursomn pedagogiki autyautorytamej w aspekcie politycznym był wybitny humanista i filozof Theodor W. Adomo, który publikował w 1966 r. esej zatytułowany “Wychowanie po Oświęcimiu”
ego główną myślą było to, by już nigdy więcej nic powtórzył się Oświęcim. Chodziło ran także, by poszukiwać nowych idei dukacyjnych - pedagogiki miłości i lolerancjL
a.gielski pedagog Aleksander Sutheriand Neili W szkole kierowanej przez A S. Ncilla, o nazwie Sunnncrhill
łojeniu:
L‘ ceko jest z natury dobre i może się swobodnie rozwijać; r :vvgnacja w procesie wychowania ze środków dyscyplinarnych; r. j ważniejszy jest roz wój emocjonalny i twórczy dziecka ;
t: wychowania musi być zorientowany na indywidualne potrzeby dziecka oraz na jego dążenie do szczęścia, re ncjc dziecko - dorosły mają być partnerskie ;
r. istawową kategorią instytucji pedagogicznych jcsl samostanowienie i samorządność ;
r .jpiacja z sugestywnych oddziaływań na dziecko czy też jego motywację (up. nic wpajanie przekonań religijnych);
ninoJny uib-inl w zajęciach ‘.ykolnyctl. i .nic się w toku odkrywania, ekspcrymentowimte. zabawy.
; nctstH-t
8 ‘dlS 3f-ZX XX0Z AJJTI VZ