. :cu wynikiem efektami, lak/.c. świadomość fonicznymi a M^c>'cn cJ; konkurencyjnych programów ^
1COn' ^ostatnich latach różnych s/.kól allcma,^ 1 nk i powstawanie » sprzeczności czy wątpi,wości «#.
“Są do pSęd. baJa"’“ cgo rodt-Aiu motywami, najczęściej dąży skłaniają kierując st« <<•» ■ ..Czy daną teorię można zastoso-
1 do innych zjawisk czy ^ ^ mcl(Hiy kszttJcem. . wychowana,,,
Stawę do jej slbnnulowaina. -J^g,«nw=mvd|j ......
2.5. literatura przedmiotu
Ważnym źródłem inspiracji do podjęcia badań może być literatura przedmiotu Krytyczny przegląd literatury pozwala nic tylko poznać aktualny stan wiedzy w danym zakresie, ale także i dokonać oceny wyników dotychczasowych badań. Trudno podejmować badania nie znając literatury przedmiotu czy wyników z dotychczasowych badań. Jest to tym istotniejsze, ze współcześnie publikuje się niezmiernie wiele artykułów, prac monograficznych, materiałów poświęconych zagadnieniom i problemom pedagogicznym. Dobra orientacja w istniejącej literaturze i dotychczasowych badaniach, chroni badacza przed podej-
■tych. niekiedy mato znaczących i nicaktual-
zosla,y Po^-le. bądź /<Udv pódh|,,iUniaCh' k‘ÓrC jak d0,'ld'""
' 1 r-i 55J25TJT •*
fes
zawsze mieć na uwadze ibv nr , ^,or^c*1 Podejmowane są badania, należy k "a takie ni.in. pytania: ZC< *C 1 rozPOczęcicm, udzielić sobie odpowiedzi
jedynie przedmiotem na kreślone badania, czy też są one
przypadki, że praktyka ne<l- * .za,ntcrcs°wa» badawczych?; Czy znane są (I/;1JU gadania, czy też bad-uf*^!?3 zg,aszała zapotrzebowanie na tego ro-c hodzi O to. aby podejmowan.-^T U.Znąic s‘v> za mnło istotne i znaczące? niewaz brak na nic społeczni * ’,U an,a n,c były zawieszone w próżni, po* CZl badania odnos^ri8!/ai>OIr/cbowania.
'VZ Sacie istniejącą ju^ w: , 0 ,,roccsu kształcenia i wychowania, mogą zjawis*a i problemy szkolnr'° nowc lcorie, wyjaśnić niewyjaśnione dotąd h uennymi/; Jc*c|,* nic^ ,0 ’‘ ”raz określić związki zachodzące między
( Winien ulec zmianie lub korekcie?1" °^rc^oncJ problematyki badawczej nic
3. Czy pozyskana dzięki badaniom wiedza stanowi*
nalcnia praktyki pedagogicznej i czv sprzyja nodnif^ ' P° f3*? do dosko* „ości pracy szkól czy placówek ośJatowych? ,akosc*'
4. Czy nic podejmowano już takich bądź tx»dohnvrł, , ,.
problematyki badawczej i jakie były ich rezultaty^ W ° r<?blc danc^
5. Czy ze względów społecznych i ekonomicznych, a niekiedy i czasowych istnieje realna możliwość podjęcia i zakończenia badań”
b. Czy istnieje możliwość pozyskania środków finansowych, pomocy mcr.10 ryczncj. Icchmczncj czy informacji niezbędnych do podjęcia badań i udzielę-nia odpowiedzi na stomiulowane problemy badawcze?
Wskazując na motywy podejmowania badań, należy także mieć na uwadze iż czynnikiem przesądzającym o ich podjęciu, powinny być zawsze określone potrzeby praktyczne. Jeżeli badaniom towarzyszy dążenie do obiektywnego poznania zjawisk i wykrycia prawidłowości nimi rządzących, to powinny one być podjęte, gdyż przyczyniają się do doskonalenia i dopełnienia istniejącej już wiedzy. Liczenie się z wymienionymi potrzebami, jest ważną przesłanką wpływającą zarówno na zakres, zasięg, jak i rodzaj podejmowanych badań.
3. Przedmiot badań a problematyka badawcza 3.1. Przedmiot badań
Badania zawsze odniesione są do pewnych przedmiotów jak i pewnego aspektu pod kątem którego są one prowadzone. Używając zwrotu ,,przedmiot badań” mamy na uwadze obiekty i rzeczy w sensie dosłownym, jak i zjawiska czy zdarzenia, jakim one podlegają i w odniesieniu do których chcemy prowadzić badania. Mogą nimi być np. robotnicy, lekarze, nauczyciele szkól podstawowych czy gimnazjalnych, pracownicy instytucji i zakładów pracy, zjawisko bezrobocia, proces wychowania, jego uwarunkowania i rezultaty, zainteresowania uczniów, ich aspiracje, postawy społeczne, metody pracy, konflikty społeczne, itp.
Złożoność przedmiotu badań pedagogicznych powoduje, że człowiekiem i jego rozwojem, w tym w szczególności procesem wychowania i nauczania, nie może zajmować się tylko pedagogika, ale także i inne nauki, takie jak socjologia. psychologia, medycyna, teologia, itp.. które problematykę dotyczącą rozw oju osobowości dzieci i młodzieży rozpatrują z właściwych dla siebie punktów widzenia. Różnią się one między innymi zakresem problematyki badawczej oraz rodzajami problemów badawczych, gdyż wiedza naukowa, jest zaw>ze groma dzona pod kątem określonych zagadnień i problemów, które staw ia prze so 1 dana dyscyplina naukowa. Mimo iż trudno precyzyjnie określić, które zjawiska i procesy są przedmiotem zainteresowania pedagogiki, a które wykraczają poza
91