pkm osinski
64

326 s. Przykładnic

S.5.1. Budowa łańcuchów I kół łańcuchowych

W napędach stosuje się nąjczęściej łańcuchy rolkowe i zębate, rzadziej sworzniowe, tulejkowe i ogniwowe (rys. 5.75). Łańcuch rolkowy w porównaniu ze sworzniowym lub tulejkowym charakteryzuje się większą trwałością i mniejszym opilrcm ruchu. Nacisk między płytkami bocznymi i sworzniem lub tulejką ma charakter

Rv» &7S. Łańcuchy drabinkowe, a) sworzniowy, b) tulejkowy, c) rolkowy; / — sworzeń, 2 — inlcjU 3— rolko. 4 — płytka boczna

Rya. 5.76. Łańcuch rolkowy dwurzędowy: „) wymiary li"' cucha, b) zary« zębów koła dwurzędowego

spoczynkowy, natomiast rolka umożliwia ruch toc/ny przy nabiegania łańcuch* nu kolo. Warstewka oleju pomiędzy rolką i tulejką łagodzi uderzenia, tłumi drgania i wycisza hałas. W praktyce spotyka się najczęściej łańcuchy jednorzędowe, czasem dwu- (rys. 5.76) lub wielorzędowe, które mogą przenosić duże obciążenia lub można w nich stosować mniejszy podziałkę, co korzystnie wpływa na zmniejszenie kól | gabarytów całej przekładni.

W przekładni z łańcuchem zębatym obciążenie przenoszone jest przez nacisk płytek łańcucha na zęby koła łańcuchowego (rys. 5.77). Boki zębóW koła i łańcucha mają zarys prostoliniowy i wchodzą w styk w zasadzie bez poślizgu, w wymku czego uzyskuje się małe opory ruchu oraz spokojną pracę. Niektóre odmiany łańcuchów zębatych mają specjalne wkładki kołyskowe, dzięki którym w przegubach występuje ruch zbliżony do tocznego.

Kształty i wymiary łańcuchów są określone w PN-77/M-M168. Podobnie znormalizowane są też kota łańcuchowe.

Na elementy łańcuchów i na koła łańcuchowe stosuje się materiały wysokiej jakości, stal węglową stopową lub do nawęgJania, w stanie ulepszanym j utwardzanym. Niektóre elementy łańcuchów do maszyn rolniczych wykonuje się odlewane z żeliwa wysokiej jakości.