porównanie nago i okryto

7.9. PORÓWNANIE ROŚLIN NAGONASIENNYCH I OKRYTONASIENNYCH

Zestawienie cech roślin nagonasiennyeh i okrytonasiennych T a h e l a 2

Elementy porównywane	Na go nasienne	Okrytonasienne
Formy	drzewiaste (krzewy, drzewa)	rośliny zielne (jednoroczne, dwuletnie, byliny) drzewiaste (drzewa, krzewy)
Pędy	zdrewniałe	zdrewniałe i niezdrewniałe ulegające modyfikacjom
Liście	igły:	liście:
	wąskie	szerokie
	mała powierzchnia asymilacyjna	duża powierzchnia asymilacyjna
	zwykle zimotrwałe (wieloletnie), wyjątek: modrzew	opadają na zimę (jednoroczne)
	przewody żywiczne	brak
	unerwienie słabo widoczne	unerwienie dobrze widoczne
	miękisz asymilacyjny niezróżni-	miękisz asymilacyjny zwykle zróż-
	cowany	nicowany na palisadowy i gąbczasty
Owoce	brak	występują
Kwiaty	jednopłciowy (wyjątek benetyly i nie-	przeważnie:
	które gniotowce)	obupłciowy
	bez okwiatu	z okwiatem zróżnicowanym na kielich i koronę (dot. dwuliściennych)
	wiatropylne	owadopylne
żeński	owocolistki	słupkowie
męski	szyszeczkopodobnc, zbudowane
	z wielu pręcików zawierających woreczki pyłkowe	pręcikowie
Ziarno pyłku	z pęcherzykami powietrznymi	bez pęcherzyków powietrznych
Zapylenie	za pośrednictwem wiatru	za pośrednictwem owadów, ptaków, wiatru
Zalążek	1 osłonka	2 osłonki
	nieokryly. wolno leżące na owoco-	zamknięty w zalążni słupka
	listkach
Zapłodnienie	pojedyncze	podwójne
Nasienie zarodek	ma kilka liścieni, np. 5, 8	ma 1 lub 2 liścienie
bielmo	pierwotne (In)	wtórne (3n)
Gamctofit żeński	przedroślc (twór wielokomórkowy)	woreczek zalążkowy (twór silnie zre-
(patrz ryc. 98)		dukowany, zbudowany z 7 komórek)
Gametofit męski	zredukowany	bardziej zredukowany
(patrz ryc. 98)	dojrzale ziarno pyłku zawierające zde-	dojrzałe ziarno pyłku zbudowane z 2
	generowane komórki przedroślowe, komórkę generatywną i wegetatywną	komórek: wegetatywnej i generatywnej
Tkanki	mniej zróżnicowane	bardziej z. róża i cowa 11 e
	w drewnie cewki	w drewnie dominują naczynia
	w części sitowej brak komórek przyrur-	w części sitowej obecne komórki przy-
	kowych	rurkowe

Ryc. 98. Porównanie gametofitu żeńskiego i męskiego roślin nagonasicn-nych i okrylonasien-nych (rycina jest uzupełnieniem tab. 23)

gametofit żeński ^ nagonasienne    okrytonasienne

gametofit męski £

woreczek zalążkowy ziarno pyłku

7.10. FORMY EKOLOGICZNE ROŚLIN NASIENNYCH

Ekologia jest nauką o zależnościach między środowiskiem a funkcjami i budową organizmu. Istnienie i rozwój organizmu zależą od całego kompleksu czynników ograniczających jego życie (czynników abiotycznych i biotycznych). Głównymi czynnikami abiotycznymi są: woda, światło, temperatura i składniki pożywienia. Zdolności adaptacyjne danego gatunku przejawiać się będą nie tylko w jego odporności na niesprzyjające warunki środowiska, lecz także w ekologicznych granicach tolerancji w stosunku do niekorzystnych zjawisk. Wyróżniamy więc organizmy eurytopowe (tzw. eurybionty) o szerokich przedziałach tolerancji i organizmy stenotopowe (tzw. stenobionly) o przedziałach wąskich. Wrażliwość gatunków eurytopowych jest odpowiednio mała, stenotopowych zaś duża (ryc. 99).

max

Ryc. 99. Krzywe typów tolerancji na czynnik temperatury

temperatura

Ze względu na działający czynnik (temperaturę, wodę, pokarm, sól) mówimy o organizmach np. eurytermicznych (porosty) i stenotermicznych (pnącza) czy euryhydryczjnych (mezolity) i stenohydrycznych (higrofity).

Zróżnicowane w dużej mierze czynniki środowiska lądowego, przede wszystkim woda i światło, przyczyniły się do powstania różnych form ekologicznych roślin, które - żeby przetrwać - musiały wytwarzać odpowiednie przystosowania do istniejących warunków środowiska.

Klasyfikacja roślin wyodrębniających się ze względu na ich gospodarkę wodną jest następująca:

o

133