DSCN6396 (Kopiowanie)

96

tŚ!*yt€>gt€M

Kwiat u roślin okrytonasiennych - podobnie jak u nagonasiennych - jest przekształcony),, kłosem zarodnionośnym (porównaj ryc. 7-22 i ryc. 7-66), w którym dno kwiatowe jest homologjca^ do osi, a płatki okwiatu - do liści płonnych. Pręciki odpowiadają liściom zarodnionośnym, zawarte * nich woreczki pyłkowe - mikrosporangiom, zaś ziarno pyłku jest homologiczne do mikrospory Analogicznie, słupek (owocolistck) powstał ze zrośnięcia liści zarodnionośnych z makrosporangiam, czyli z makrosporofilów. Zawarty w nim ośrodek zalążka (ryc. 7-53, 7-66) odpowiada makrpspotangńnj paprotn i kó w.

U okrytonasiennych większość gatunków jest jednopienna czyli obupłciowa: ich kwiaty zawierają zarówno pręciki, jak i słupki. Kwiat taki nazywamy kwiatem doskonałym. Gatunki dwupienne wviwarzajqkwintv niedoskonałe (a wiec rozdzielnopłciowe czyli jednopłciowe); mogą one posiadać tylko pręciki (wówczas nazywamy je kwiatami pręcikowymi lub męskimi) bądź też tylko słupki ćkwięjt słupkowe czyli żeńskie).

Cykl rozwojowy roślin okrytonasiennych ilustruje ryc. 7-69.

Ciametofit żeński powstaje w zalążku. Zalążek znajduje sie w za łaźni u podstawy słupka i składa się z ośrodka zalążka (makrosporangi um) otoczonego całkowicie jedną lub dwiema osłonkami (rvc- 7-53, 7-66). Jedna z komórek ośrodka zalążka (zwana komórką macierzysta makrospor) dzieli się mejotycznie. tworząc cztery makrospory (ryc. 7-67). Trzy z nich giną, zaś jedna rozwija sie dalej, przekształcając w makrogametofit (przedrośle żeńskie), zwany też woreczkiem zalążkowym. Przekształcanie to rozpoczyna sie od trzykrotnego podziału mitotycznego jądra komórki; podziałowi temu nie towarzyszy podział cytoplazmy. natomiast komórka rośnie. Powstaje zatem duża komórka o ośmiu jądrach (ryc. 7-67). Dwie "trójki" jąder gromadzą sie na biegunach. Na biegunie od strony okienka trzy jądra oddzielają się cytoplazmą i błonami: powstaje aparat jajowy (homologiczny do rodni), zbudowany z komórki jajowej i dwóch synergid (ryc. 7-67). Na przeciwległym biegunie trzy jądra też tworzą trzy komórki, zwane antypodami. Wszystkie te komórki są haploidalne (powstały po mejozie). Natomiast w centrum dwa haploidalnc jądra zlewają sie, tworząc diploidalncwtórne jadro woreczka zalążkowego, które - otoczone większością cytoplazmy makrospory - stanowi centrum wtórnej (centralnej) komórki woreczka zalążkowego. Synergidy i antypody u większości gatunków zanikają.

Ryc. 7-07. Kolejne fazy (I -6) rozwojowe okrytonasiennych (opis w tekście).

7 - podwójne zapłodnienie (JI>>

załątak

wtóme jądro woreeżka załątkowego płamniki komórka jajowa

PODWÓJNE ZAPŁODNIENIE

Gdy w «bnViwfy?

zalążka tj “zyiacier nożepnyc ^aomzoot *****

itUS

idłiemaj® objtaaaenn: Lagiewk i wówczas na

n

iskktesis fisaZzjigo plmiArmei centralnej wi ftfgfafetripli Ta proces ok

Bielmo I bćrcbędąpc odnagonasie pokorne jes energii: suhs ttdy.gdyą