34
Biologia - reperyim
" WalWj,
podobna do fotosyntezy roślinnej, występuje jednak pewna zasadnicza różnica. Jeżeli „ sjn-zablokować zdolność wykorzystywania wody jako reduktora, wówczas nadal są zdolne do fotosynt^ lecz wykorzystują (jak bakterie) siarkowodór jako źródło elektronów (por. rozdz. 5.2.3).
Drugim bardzo ważnym procesem fizjologicznym jest wiązanie azotu atmosferycznego liczne gatunki sinic (Anahena, Nostoc. Cylindrosperma i in.); umiejętność tę poza sinicami posiądą, jedynie bakterie (por. rozdz. 5.3.5.5). Również większość pozostałych procesów życiowych sinic przypomina analogiczne procesy u bakterii. W stanie anabiozy sinice (w postaci przetrwalników) mogą przetrwać długie niesprzyjające okresy, np. suszy.
Sinice - obok bakterii - należą do najstarszych znanych na Ziemi organizmów; znajdowano je już w wykopaliskach z okresu ery archaicznej.
Sinice zamieszkują przede wszystkim wody słodkie. Niekiedy rozmnażają się tak intensywnie że tworzą “zakwity” wody: przybiera ona wówczas niebieski bądź zielony kolor i staje się nieprzeźroczysta. Takie “zakwity'’ mogą być groźne dla życia ryb: duża liczba glonów wprawdzie w dzień wytwarza znaczne ilości tlenu, ale w nocy (gdy nie ma fotosyntezy) tlen zużywa, zubożając zbiornik wodny. Poza tym glony mogą wydzielać do środowiska substancje toksyczne. Sinice z rodzaju Trichodesmium, zawierające w swych komórkach czerwony barwnik (fikoerytrynę). w czasie masowych pojawów w Morzu Czerwonym sprawiają, iż woda tego morza staje się intensywnie czerwona. Niektóre sinice żyją w takich warunkach, w jakich żadne inne autotrofy nic są w stanie przeżyć, np. w gorących źródłach i gejzerach. Odgrywają często pionierską rolę przy zasiedlaniu nowych, jeszcze nie ożywionych środowisk. Niektóre gatunki sinic żyją w ścisłej symbiozie z grzybami; współżycie to jest tak dalece posunięte, że ani grzyb, ani sinica nie mogą żyć oddzielnie i powstaje nowy organizm -porost. W okolicach, gdzie rozmnażanie sinic jest bardzo intensywne, używa się ich jako nawozu do użyźniania pól i plantacji. W krajach Dalekiego Wschodu niektóre gatunki mają znaczenie jako pokarm dla ludzi.
Sinice wraz z autotroficznymi jednokomórkowcami łączy się do dziś w grupę plonów. Jednak ta grupa nie może być współcześnie uważana za jednostkę systematyczną (zawiera w sobie bowiem tak odległe budową organizmy, jak prokariotyczne sinice i eukariotyczne zielenice), lecz raczej za grupę środowiskową.
7.4. Nadkrólestwo: Jądrowe Superregnum (Imperium): Eukaryota
N adkrólestwo to tworzą organizmy różnej wielkości: od mikroskopijnych jednokomórkowców po największe znane na świecie rośliny i zwierzęta.
Wspólną ich cechą jest budowa komórkowa, przy czym każda z komórek posiada jądro oddzielone otoczką jądrową od cytoplazmy, system błon wewnątrzplazmatycznych i otoczone tymi błonami wyspecjalizowane organele, tak jak to przedstawiono opisując komórkę w rozdz. 4.2.
7.4.1. Cykle rozwojowe
Organizmy rozwijają się bezpłciowo oraz/lub płciowo (por. rozdz. 6.1 i 6.2). U podłoża rozniHUM* bezpłciowego leży - jak pamiętamy - podział mitotyczny komórek, zaś mejoza - prowadząca de redukcji liczby chromosomów - umożliwia np. powstanie haploidalnych gamet, które następnie k|c-’4 się w diploidalną zygotę.
Jednakże organizmy eukariotyczne, bardzo zróżnicowane, mogę bytować w środowisku ako osobniki diploidalne (czylidiplouty). jak i liaploidalne (hapłonly)- Okres trwaniaorganim**