DSCN6327 (Kopiowanie)

ag    Biologia - repetytorium dla kandydatów na akademieuiifaa.

Typ nomenklaioryczny to laki okaz (rośliny, zwierzęcia). na podstawie którego opisany został dany nowy gatunek. Nawet po najdokładniejszym opisaniu (a także np. sfotografowaniu, sfilmowaniu) dany okaz powinien być zachowany, to znaczy odpowiednio spreparowany i przechowany w zbiorach muzealnych: przecież zmienność osobnicza sprawia, że różne osobniki tego samego gatunku mogą wykazywać znaczne różnice. Przechowywane w zbiorach typy nomenklatorycznc są szczególnie cenne.

7.3. Podział świata istot żywych

Wszystkie podziały - podobnie jak np. granice - nie są czymś naturalnym ani koniecznym dla przyrody; mają one znaczenie praktyczne dla człowieka. A zatem o fakcie, czy dany system jest “dobry” czy “lepszy” (“gorszy") decyduje kryterium praktycznego zastosowania. Im dany układ jest przejrzystszy, lepiej ilustruje prawdopodobne pokrewieństwa organizmów i ułatwia poklasyfikowanie - a tym samym i zapamiętanie - zgromadzonych informacji, tym jest lepszy.

Ponieważ wraz z rozwojem nauk ilość informacji o święcie żywym gwałtownie rośnie, więc i systemy klasyfikacyjne podlegają ciągłym zmianom. Najstarszy podział organizmów żywych -zachowany w wielu podręcznikach do dziś - wyodrębnił dwa królestwa: rośliny (Plantae) i zwierzęta (Animalia). Taki podział legł również u podstaw systematyki Linneusza.

Ale od czasów Linneusza odkryto olbrzymią liczbę nowych organizmów. I to nic tylko pojedynczych gatunków, lecz całych, wielkich grup (np. bakterie, wirusy). Otganizmy te próbowano początkowo zmieścić w ramach już istniejącego systemu (to znaczy zaliczano je do roślin). Ale dokładne badania, z wykorzystaniem coraz to nowych technik (np. mikroskopii elektronowej) wykazały, iż pomiędzy roślinami a zwierzętami w gruncie rzeczy są mniejsze różnice niż pomiędzy np. roślinami a bakteriami (a przecież bakterie zaliczono do roślin). Klasyczny podział staje się    U

zatem nie do przyjęcia.

Dlatego też w ostatnich latach proponuje się generalną zmianę systematyki. Według propozycji R.H. Whittakera i L. Margulis należałoby wyodrębnić 5 królestw: królestwo Procaryota (do którego    j I

zaliczono bakterie i sinice), królestwo pierwotniaków, królestwo grzybów, królestwo roślin i królestwo zwierząt. Te cztery ostatnie można by zgrupować w większą jednostkę - nadkrólestwo Eucaryota. Istnieją także inne propozycje podziałów, np. opracowany przez radzieckiego systematyka Tachtadżiana, nie będziemy ich wszystkich jednak tutaj omawiać. Na dodatek - przyszli lekarze muszą poznać jeszcze cząsteczki wywołujące choroby zakaźne: priony, wiroidy i wirusy. Dziś żadnych z nich nic możemy zaliczyć do istot żywych, zgodnie z definicją podaną w rozdz. J. I. - bo nie wykazują wszystkich cech tych istot.

W proponowanym przez R.H. Whittakera i L. Margulis systemie (tabela 7-III) cały świat istot żywych podzielono na pięć królestw. Organizmy prokariotyczne (Bezjądrowe - Procayota) nic posiadają jąder komórkowych, a zamiast nich zawierają w cytoplaźmie nuklcoid. Pozostałe organizmy należą do Eucaryota (Jądrowych), posiadają bowiem w swych komórkach jądra komórkowe oddzielone otoczką (podwójną błoną cytoplazmatyczną) od cytoplazmy. Wyróżniamy wśród nich cztery królestwa:

-    Pierwotniaki (Protista)

-    Grzyby (Fungi albo Mycetes)

-    Rośliny (Plantae)

-    Zwierzęta (Animalia).

Organizmy zaliczane do Procaryota (Bezjądrowe) nie posiadają wyodrębnionego od cytoplazmy jądra (choć oczywiście posiadają DNA będący “zbiornikiem informacji genetycznej”). Zaliczamy tutaj bakterie i sinice.