GRUPY SPOŁECZNI 1 ORGANIZACJE Cechy grup społecznych | ||
3!& |
Gkjiakcaśi | |
Interesy Więzi |
członkowie grupy społecznej mają wspólne interesy, wartości, cele, dążenia luli zadania do wykonania | |
członkowie grupy społecznej kontaktują się ze sobą i oddziałują na siebie (wpływają na swoje działania) | ||
Tożsamość |
członkowie grupy społecznej mają poczucie odrębności od innych grup; każdy zdaje sobie z tego, czy do danej grupy społecznej należy czy nie należy | |
Trwałość |
interesy, więzi i tożsamość nie zmieniają się z godziny na godzinę, ale z reguły kształtują się i pozostają względnie stale na przestrzeni długiego czasu, np. lat | |
Normy |
członkowie grupy społecznej we wzajemnych kontaktach przestrzegają określonego zespołu norm, który może być charakterystyczny tylko dla tej grupy | |
Struktura |
w grupie społecznej występują pozycje społeczne, role społeczne, instytucje społeczne i normy | |
Liczebność |
grupa społeczna składa się z minimum trzech albo (w innych definicjach) dwóch osób; pojedyncza osoba nie stanowi grupy społecznej | |
OlttSpJi |
Cbjaaaedc |
Pogttaft |
Pierwotna |
taka, do której należy się od urodzenia i w której zachodzi socjalizacja pierwotna |
rodzina, naród |
Wtórna |
taka, do której można przystąpić albo nie |
zespól sportowy, partia polityczna, wyznawcy określonej religii • |
Mała |
taka, w której wszyscy znają się osobiście |
rodzina, klasa w szkole |
Duża |
taka, w której nie wszyscy się znają osobiście |
naród, pracownicy dużej firmy, wyznawcy określonej religii |
Formalna |
oparta na przepisach i jasno zdefiniowanych zasadach członkostwa |
stowarzyszenie, partia polityczna, drużyna harcerska |
Nieformalna |
oparta na więzach emocjonalnych, bez sformalizowanego członkostwa, statutu, regulaminów itp. |
grupa koleżeńska, naród |
Otwarta (inkluzywna) |
taka, do której może przystąpić każdy bez większych problemów |
klub hobbystyczny • |
Zamknięta (ekskluzywna) |
taka, która od swych członków wymaga spełnienia określonych warunków |
stowarzyszenie absolwentów określonego liceum |
Wewnętrzna |
grupa, do której dana osoba należy |
dla harcerza: jego zastęp i ogól harcerzy |
Zewnętrzna |
grupa, do której dana osoba nie należy lub która jest jej obca |
dla pacyfisty: wojsko |
Odniesienia |
grupa, z której czerpane są normy, wzorce postępowania |
dla młodego człowieka: rodzina, grupa koleżeńska |
Celowa. (zadaniowa) |
grupa powołana do tego, by osiągnąć określony cel; tylko ten cel łączy członków |
komisja parlamentarna w Sejmie; korpus ekspedycyjny w wojsku |
Interesu |
grupa tworzona przez ludzi, mających wspólne interesy |
grupa lobbystów w Sejmie działających na rzecz określonej branży |
Pojęcie |
Istota |
Więzi społeczne |
styczność (kontakt) między ludźmi oraz oddziaływanie, czyli przekaz informacji wpływający na myśli, emocje i zachowanie drugiej osoby |
Zależności |
więzi niesymetryczne, w której postępowanie jednej osoby zalezy od tego, co inna osoba mówi, czyni, posiada |
Władza |
możliwość skutecznego egzekwowania od innych ludzi określonych zachowań (wykonania pewnych czynności lub powstrzymania się od nich) |
Stosunki społeczne |
system unormowanych oddziaływań w danej grupie społecznej; w powtarzających się okolicznościach oddziaływania między różnymi osobami należącymi do grupy przybierają stałą formę (np. oddziaływania między członkami rodziny, uczniem i nauczycielem, pracodawcą i pracownikiem) |
Lad społeczny |
trwały, zgodny z prawem i obyczajami układ stosunków między grupami społecznymi |
Konflikt społeczny |
zakłócenie harmonii współżycia grup społecznych, wynikające ze sprzecznych interesów, celów i wartości; konflikt może być ukryty lub mieć charakter przewlekły, ale może się też ujawniać nagle, nawet w bardzo gwałtowej formie (np. rozruchy) |
Więzi |
Pochodzenie |
Przykład |
Naturalne |
wynikające z pochodzenia społecznego danej jednostki,,ze środowiska, w jakim się wychowają |
rodzina, naród, wspólnota językowa, wyznawcy określonej religii |
Zrzeszeniowe |
wynik dobrowolnych decyzji ludzi o członkostwie w jakiejś grupie społecznej |
zastęp harcerski, partia polityczna Ł--- ~~ |
Stanowione |
narzucane siłą, niezależne od decyzji jednostki |
obywatele państwa, uczniowie wśżkólerrek rućT wwojsku |
Instytucje |
Zadania |
* Przykłady instytucji |
Przykłady ról społecznych |
Gospodarcze |
produkcja i dystrybucja dóbr |
przedsiębiorstwa (fabryki, banki, sklepy), urzędy skarbowe |
dyrektor firmy, robotnik, rzemieślnik, sprzedawca, notariusz, komornik |
Polityczne |
władza i jej sprawowanie |
Sejm, rada gminy |
poseł, radny, Prezydent, wyborca, petent w urzędzie |
Religijne |
stosunek do Boga, sprawy kultu religijnego |
kościoły, związki wyznaniowe |
kapłan, parafianin |
Wychowawcze |
socjalizacja |
rodzina, szkora, zakład poprawczy - e |
nauczyciel, uczeń, ojciec, matka |
Kulturalne |
przekazywanie i rozwój dziedzictwa kulturalnego |
muzea, teatry, bibliótela,. filharmonie |
kustosz, aktor, kompozytor, archeolog |
Socjalne |
opieka nad członkami grupy |
rodzina, służba zdrowia, organizacje charytatywne |
lekarz, pielęgniarka, wolontariusz w hospicjum |
Media |
komunikacja społeczna |
czasopisma, radio, telewizja, Internet |
dziennikarz |