PW4

64

3. Kształtowanie wałów

3.8. Przebieg procesu kształtowania wału

65

e]

(wybór bazy ze wzglądu no na pomiar w pryzmach )

(dobrać z warunku współpracy / zazębienia)

( dobrać z warunku współpracy łożysk )

/ •

V'.y>

fi

S

k.

raga

i

(25\

Ostre krawędzie zatępić (ąS+D-tS* Dopuszczalne bicie wolnych powierzchni Xmrr (ze względu na wyrównoważenie)

Wał wyrównewożoć statycznie i dynamicznie po nałożeniu kół

Dopuszczalne niewyrbwnowożenie Yjim/s Irozdz 9)

iS\

(dobrać odpowiednio / dla łożyska)

Wi]

yw.w)

Materiał i5

Obrabiać cieplnie ab twardości 3112 Hpę

2 (rysunek 3.13c). Prawidłowy sposób podania wymiarów długościowych wymaca kreślenia powierzchni, która ustala wał względem reszty maszyny jako bazy konstruk-yjnej i określenia wymiarów, które winny być podane jako bezpośrednie (na rysunku >znaczone symbolem /,). Wymiary pozostałe podajemy kierując się zasadą technologicz-tości. Dla wału toczonego w kłach naturalnymi bazami technologicznymi są jego końce. Turner wymiaru na rysunku odpowiada kolejności wymiarowania. Wymiar /* podano )d bazy konstrukcyjnej celem spełnienia warunku /₄ < /_plMly (ze względu na podparcie :ół). Wymiar /₅ podano od bazy konstrukcyjnej ze względu na to, by łożysko nie spoczywało na gwincie lub gwint nie był zbyt krótki. Wymiarami wynikowymi pozostały wymiary lieistotne (długość gwintu pod nakrętkę ustalającą łożyska, długość powierzchni swobodnej środku wału i długość kołnierza podtrzymującego pierścień osadczy przenoszący znikomo nałe siły).

3. Wymiarowanie średnic, promieni, rowków itp. oraz tolerancje kształtu i chropowa-ości są w całości przedstawione na rysunku 3.13d i 3.13e, r₄ — jest promieniem rowka mniejszającego karb osadzenia. Na tym etapie projektowania możliwe jest wykonanie prawdzających obliczeń zmęczeniowych i ocena klasy wyrównoważenia. Na rysunku 3.13f lokazano wał wraz z współpracującymi częściami..

1:$**

podpora ustalająca wał poprzecznie (luz na grzanie)

podpora ustalająca wał poprzecznie i wzdłużnie, łożyska nopięte wstępnie

zmniejszenie karbu osadzenia

tuleja dystansowa ustalajaca wał wzdłużnie silą napięcia łożyska^-(należy uwzględnić wpływ zmiany wymioru a na napięcie ' wstępne - obliczenie rozszerzalności cieplnej)

Rys. 3.13. Kształtowanie wału - przykład: a) założenia, b) kształtowanie wstępne, c) wymiarowa • długości, d) wymiarowanie średnic, promieni r podcięć, e) odchyłki kształtu, chropowatości, dodatko uwagi i zalecenia, f) współpraca wału z innymi częściami maszyn. Opis techniczny rysunku wykonawca zaznaczono pismem, pochyłym. Komentarze autora zaznaczono pismem prostym

r

osiowego. Minimalna różnica średnic czopów łożyska (1) i koła II nasuwa myśl, że ustalę koła może być zrealizowanie przez oparcie o łożysko za pośrednictwem tulei. Unika w ten sposób dodatkowego zwiększenia działania karbu. Na końcach wału uwzględnio naddatki na ustalenie łożysk. Stopniowanie powierzchni swobodnych dokonane zost zgodnie z zasadami pkt. 3.6. W tym momencie dysponujemy już kompletem danj pozwalającym na obliczenie statycznych strzałek i kątów ugięcia oraz na dokonanie anal dynamicznej wału.    '

74.